Pleidooi voor pindakaas met méér pinda’s

Pindakaas bevat eiwitten, mineralen en vitamines. Dat klinkt gezond, maar is dat ook zo? Onze voedingsdeskundige Loethe Olthuis zoekt het uit.

Zo wordt pindakaas gemaakt

Rauwe pinda’s worden in de fabriek gebrand, gepeld, het bruine vliesje wordt eraf gehaald en vervolgens worden de pinda’s gemalen. Om de pindakaas smeuïger te maken, wordt extra olie toegevoegd. Voor de smaak wordt er zout bij gedaan en vaak ook suiker: dextrose of glucosestroop.

Geen noten maar bonen

Pinda’s of ‘aardnoten’ zijn geen noten, maar bonen. De peulen ontwikkelen zich onder de grond. Pinda’s hebben wel ongeveer dezelfde voedingswaarde als noten. Noten zijn heel gezond: we zouden er elke dag een klein handje van moeten eten. Pindakaas is minder gezond dan hele pinda’s omdat er vaak ongezond verzadigd vet en suiker aan worden toegevoegd.

Waarom al dat verzadigd vet?

Pinda’s bevatten van nature flink wat vet: arachide- of pindaolie. Daardoor bestaat pindakaas al voor de helft uit vet. Pindakaas gemaakt van uitsluitend pinda’s is vaak niet zo smeuïg. Daarom wordt er extra olie zoals zonnebloem-, raap- of sojaolie toegevoegd. Maar olie is vloeibaar en heeft de neiging te gaan drijven: dan ontstaat er een olielaagje op de pindakaas, dat je er telkens door moet roeren. Als oplossing voegen fabrikanten aan de meeste pindakazen ook een steviger vetsoort toe, meestal palmvet, dat op kamertemperatuur net zo hard als boter is. Als je zulk vet goed door de pindakaas mengt, zal het niet gaan drijven maar de pindakaas ‘smeuïg tot op de bodem’ houden.

In arachide-, zonnebloem-, raap- en sojaolie zitten voornamelijk gezonde, onverzadigde vetzuren. Maar palmvet bevat voor bijna de helft verzadigd vet dat juist niet zo gezond is. Daardoor zit er in pindakaas met palmvet ook tussen de 7% en 10% verzadigd vet. Bovendien wordt palmvet vaak nog extra ‘gehard’, met waterstof behandeld, waardoor de pindakaas ook bij hogere temperaturen stevig blijft. Door het ‘harden’ worden ook de resterende onverzadigde vetzuren in palmvet verzadigd.

Elke pindakaas is gezonder dan kaas en worst en jam. Alleen moet je niet te dik smeren, want er zitten veel calorieën in

Toch is pindakaas gezond

Alle soorten pindakaas bevatten ruim een kwart eiwitten, overwegend gezonde onverzadigde vetten, mineralen als magnesium en veel vitamine B en E. Maar omdat pindakaas voor ruim de helft uit vet bestaat, is het behoorlijk calorierijk: ongeveer 630 kilocalorieën per 100 gram, veel meer dan bijvoorbeeld volvette kaas (ongeveer 390 kcal) of boterhamworst (309 kcal). Toch is het een gezonde vervanger van zulk hartig beleg. Pindakaas bevat evenveel of meer eiwit, maar veel minder verzadigde vetten dan kaas of worst. Bovendien is pindakaas puur plantaardig en bevat het geen cholesterol.

Pindakaas van 100% pinda’s is op kamertemperatuur veel vloeibaarder dan pindakaas met palmvet. Maar als je de 100% pindakaas in de koelkast bewaart, blijft hij net zo stevig en smeerbaar! Wel eerst even goed doorroeren.