Getest: Hazelnootpasta
Hazelnootpasta is razend populair. Er zijn tientallen soorten en merken. Ons panel onderzocht er elf om de lekkerste te vinden. Veel kregen een voldoende tot ruim voldoende. Tot het panel er eentje proefde… ‘Dit is lippenbalsem met chocoladesmaak!’
HET PROEFPANEL
Loethe Olthuis, culinair onderzoeksjournalist. Ingrid Wijnbergen, zorgmedewerker, thuisbakker. Patrick Verkuil, software engineer, ervaren proever. Anja van Zijl, medewerker bouwmarkt, zelfverklaarde zoetekauw. Wim van Zijl, thuiswerker, thuiskok. André Wijnbergen verzorgde de logistiek.
DE PROEVERIJ
We proefden elf verschillende hazelnootpasta’s uit diverse supermarkten. Er werd blind geproefd, met neutrale crackertjes en water erbij. Er is getest op kleur en geur, smeerbaarheid, hazelnootsmaak en verhouding hazelnoot/chocolade.
Pasta of moes?
Hazelnootpasta is niet hetzelfde als hazelnootmoes, hoewel de namen soms door elkaar worden gebruikt. Hazelnootmoes bestaat uit 100% gemalen hazelnoten, zonder toegevoegde suiker of cacao.
Hazelnootpasta is een variant op chocopasta. In de vroege negentiende eeuw voegden chocolademakers in Turijn al hazelnoten toe aan hun producten om zo te besparen op de hoeveelheid cacao. De eerste chocoladepasta kwam in 1948 op de markt onder de naam Choba.
Wat zit er in hazelnootpasta?
Hazelnootpasta bestaat uit een mengsel van suiker, plantaardig vetten, fijngemalen hazelnoten, cacao en melkpoeder of andere melkbestanddelen. Om de pasta egaal smeuïg te houden, worden er emulgatoren en extra smaakstoffen toegevoegd. Gezond is het niet: de meeste hazelnootpasta‘s bestaan voor circa de helft uit suiker en voor een derde uit vet. Palmolie en cacaoboter zijn ongezonde, verzadigde vetten, zonnebloem- en raapolie zijn gezonde, onverzadigde vetten. De hoeveelheid hazelnoten komt bijna nooit uit boven de 13 procent, te weinig om hazelnootpasta gezond te maken. De Belgische consumentenorganisatie Test-Aankoop nam in 2018 25 soorten onder de loep. Hierin werden schadelijke stoffen aangetroffen die schadelijk kunnen zijn voor kleine kinderen.
Nutella
€ 8,65/kg- Te koop bij:: AH, Jumbo, Plus, Dirk
- Keurmerken:: geen
- Ingrediënten:: Bevat palmolie, 13% hazelnoot, 7,4% cacao, 56,3% suiker, 30,9% vet, waarvan 10,6% verzadigd
Loethe: ‘Ruikt lekker, goede pure smaak met veel hazelnoot en een vleug cacao. Zo moet hazelnootpasta zijn!’ Ingrid: ‘Ooh, deze is echt heel lekker! Ik zou er zo nog twee boterhammen mee kunnen eten …’ Wim: ‘Niet te zoet, ruikt en smaakt lekker naar hazelnoot.’ Patrick: ‘De eerste waarin ik direct hazelnoot proef!’
G’WOON HAZELNOOTPASTA
€ 3,85/kg- Te koop bij:: Jumbo, Hoogvliet, Spar, Plus, Coop
- Keurmerk:: Cacao en hazelnoten RA-gecertificeerd
- Ingrediënten:: Bevat palmolie en raapzaadolie, 13% hazelnoten, 52% suiker, 34,5% vet, waarvan 11% verzadigd.
Loethe: ‘Lekker smeerbaar en romig, goede hazelnootsmaak, maar wel erg zoet. Echt lekker op een geroosterde boterham.’ Anja: ‘Volgens mij is dit Nutella! Lekker stevig maar goed te smeren, meer chocoladesmaak dan hazelnoot.’ Ingrid: ‘Ruikt veelbelovend! En smaakt ook goed hazelnoterig. Ik twijfel: zou dit Nutella zijn?’ Wim: ‘Wel te zoet, maar echt hazelnoot en erg lekker!’
BIO+ HAZELNOOTPASTA
€ 9,98/kg- Te koop bij:: Jumbo, Hoogvliet, Spar, Plus, Coop
- Keurmerken:: Alle ingrediënten biologisch gecertificeerd. cacao, rietsuiker en vanille ook Fairtrade gecertificeerd
- Ingrediënten:: Bevat zonnebloemolie en palmolie, 13% hazelnoot, 51% suiker, 37% vet, waarvan 9,3 verzadigd.
Loethe: ‘Mooie, donkere pasta, wel erg vloeibaar, geen palmolie dus? Ik zou het potje in de ijskast bewaren, dan blijft de pasta lekker stevig. Verder veel hazelnoot en ik krijg er lekkere chocoladeboertjes van.’ Patrick: ‘Je kunt ‘m bijna gieten, maar wel lekker veel smaak. Na jouw ijskast-tip zou ik ‘m zo kopen.’ Ingrid: ‘Ik vind de smaak juist heel chocoladerig en hij is snel weg.’ Wim: ‘Mmm, hazelnoot!’
MILKA HAZELNOOTPASTA met chocolade
€ 9,69/kg- Te koop bij:: O.a. AH, Jumbo
- Keurmerken: : geen
- Ingrediënten:: Bevat koolzaadolie en zonnebloemolie, cacaoboter, 5% hazelnootpasta. 57% suiker, 34% vet, waarvan 4,6% verzadigd
Loethe: ‘Goede hazelnootsmaak, veel cacao, prima pasta! Vrij dun, dus ik hoop geen palmolie.’ Ingrid: ‘Erg lekker, de smaak blijft lang hangen. Wij kopen altijd Nutella, maar als deze goedkoper is, wil ik best wisselen.’ Anja en Wim: ‘Nutella! Vast! Ook goed smeerbaar.’ Patrick: ‘Mmm, ik vind ‘m juist wat vlak, een hoger cijfer dan 7 krijgt-ie niet.’
CHOCO NUSSA
€ 4/kg- Te koop bij:: Lidl
- Keurmerken:: Cacao RA-gecertificeerd
- Ingrediënten:: Bevat koolzaadolie en palmolie, 13% hazelnoot, 56,1% suiker, 33,3% vet, waarvan 6,4% verzadigd
Loethe: ‘Ruikt goed, genoeg hazelnoot, maar heeft een vreemd bijsmaakje waar ik aan moet wennen.’ Wim: ‘Ik proef dat bijsmaakje ook, niet echt vervelend, maar wel ánders. Deze vind ik écht te zoet!’ Patrick: ‘Te vettig in mijn mond.’ Anja: ‘Lekker, maar inderdaad erg zoet. Geur en smaak kloppen, lekker romig.’
CÉRÉAL HAZELNOOTPASTA
€ 21,95/kg- Te koop bij:: AH, Jumbo
- Keurmerken:: Cacao RA-gecertificeerd
- Ingrediënten:: Bevat koolzaadolie, zonnebloemolie, cacaoboter, 13% hazelnoot, geen suiker toegevoegd maar wel zoetstoffen en inuline- vezels, 8,2% suiker, 37% vet, waarvan 6,5% verzadigd.
Loethe: ‘Kijk, deze vind ik niet te zoet, met een goede hazelnootsmaak. Tikje bittere nasmaak, maar dat vind ik wel lekker.’ Wim: ‘Inderdaad niet te zoet, maar verder niks bijzonders.’ Ingrid: ‘Heel luchtig, bijna chocolademousse! Ik zou ‘m kopen als er niks anders in de winkel zou zijn en ik chocola nodig had.’ Patrick: ‘Raar nasmaakje, maar ik zit ‘m ongemerkt wel door te eten, dus hij is wel oké.’
FLOWER FARM HAZELNOOTPASTA
€ 9,84/kg- Te koop bij:: AH, Jumbo
- Keurmerken:: Cacaoboter RA-gecertificeerd, cacao Tony’s open chain.
- Ingrediënten:: Bevat raapolie, cacaoboter, zonnebloemolie, 50% suiker, 13% hazelnoot, 37% vet, waarvan 2,9% verzadigd.
Loethe: ‘Mooie donkere kleur, veelbelovend. De smaak is een tikje zurig, maar wel iets minder zoet. En proef ik nu geroosterde hazelnoten?’ Anja: ‘Ik mis juist hazelnoten en ik vind ‘m iets te dik en lastig smeerbaar. En inderdaad: een beetje zuur.’ Ingrid: ‘Door de mooie kleur denk je dat hij ook heel veel smaak heeft, maar dat valt een beetje tegen.’ Wim: ‘Minder zoet, ik proef hazelnoot, meer diepgang, ik vind ‘m wel oké.’
UNO PENOTTI hazelnootpasta
€ 7,61/kg- Te koop bij:: Coop, Jumbo
- Keurmerken:: Cacao en cacaoboter RA-gecertificeerd
- Ingrediënten:: Bevat raapolie en cacaoboter, 10% hazelnoot, 51% suiker, 35% vet, waarvan 6,3% verzadigd.
Loethe: ‘Bijna geen smaak en er zitten korreltjes in: ik twijfel of dat hazelnoot is.’ Wim: ‘Erg veel vanille, weer te zoet en boterachtig. Ik zou ‘m nooit kopen.’ Patrick: ‘Ik krijg er vette lippen van. Die korreltjes lossen op in je mond, dus zijn het suikerkristalletjes.’ Ingrid: ‘Wel een voldoende. Echt slechte hazelnootpasta’s zijn er volgens mij niet.’
SO VEGAN, SO FINE hazelnootpasta
€ 13,67/kg- Te koop bij:: AH, Jumbo, Dekamarkt, Hoogvliet, Xenos
- Keurmerken:: lle ingrediënten biologisch en cacao, cacaoboter, suiker en vanille Fairtrade
- Ingrediënten:: Bevat zonnebloemolie, 15% hazelnoten, geen melkpoeder, 13% chocolade, cacao, rijststroop, 48% suiker, 38% vet, waarvan 5,4% verzadigd.
Loethe: ‘Wat een mooie donkere kleur, genoeg hazelnoten! Wel een bijsmaakje: zoetstof misschien?’ Ingrid: ‘Wat zit hier in? Voor de geur en het uiterlijk zou ik hem kopen, maar ik ben geen fan van de smaak.’ Wim: ‘Hier zitten ook korreltjes in: dat zijn wel hazelnoten, maar het voelt in je mond als fijn schuurpapier. Daardoor zou ik hem niet snel kopen, hoewel hij niet te zoet is.’
NOCILLA HAZELNOOTPASTA origina
€ 15/kg.- Te koop bij:: AH
- Keurmerken:: Geen keurmerken, wel halal
- Ingrediënten:: en, 8,5% cacao, 56% suiker, 32% vet, waarvan 5,9% verzadigd.
Loethe: ‘Ziet er prima uit, maar wat zoet! Smaakt naar melkchocolade: waar is de hazelnoot?‘ Anja: ‘Ik proef geen hazelnoot en het is érg plakkerig. Ík word er een beetje misselijk van …’ Ingrid: ‘Plak, plak, plak. Veel chocolade.’ Patrick: ‘Ik vind dat boterachtige en die chocoladesmaak juist wel lekker, je moet gewoon denken dat het chocoladepasta is.’
ORINOKO HAZELNOOTPASTA
€ 5/kg- Te koop bij:: AH, JUMBO
- Keurmerken:: Cacao RA-gecertificeerd.
- Ingrediënten:: Bevat raapolie en palmolie, 1,5% hazelnoot, 58% suiker, 39% vet, waarvan 10% verzadigd.
Loethe: ‘Heel erg stevig, bijna boter. En volgens mij meer hazelnootaroma dan hazelnoten. Niet erg geslaagd.’ Anja: ‘Dit lijkt op die pakjes chocoladeboter van vroeger!’ Ingrid: ‘Smaakt naar koetjesrepen. Zo dik, dit kun je bijna niet smeren op een boterham.’ Patrick: ‘Lippenbalsem met chocoladesmaak’.
De conclusie
Echt slechte hazelnootpasta’s zijn er bijna niet, vond ons proefpanel. Ze ontlopen elkaar niet heel veel, de éne is wat smeuïger, de andere heeft meer hazelnootsmaak. De enige stevige onvoldoende was voor de OriNoko-pasta, waar ook maar 1,5 procent hazelnoot in zit. Verder bleek de bekende Nutella onbetwist de lekkerste. Maar een aantal andere pasta’s kwamen in de buurt, zoals die van G’Woon, Bio+ en Milka. Zijn die dan ook goedkoper dan Nutella? Bio+ en Milka zijn zelfs duurder, maar de G’Woon-pasta kost de helft van Nutella! Prijs bleek ook niet leidend voor de smaak. De Nocilla- pasta, die maar 4 procent hazelnoten bevat en bijna onderaan eindigde, is de één na duurste. En OriNoko is duurder dan de Choco Nussa van Lidl, die veel hoger eindigde.
Is het prijsverschil dan terug te voeren op de ingrediënten, of op eventuele keurmerken? Ook dat niet. De Milka-pasta heeft geen enkel keurmerk, maar is duurder dan de Bio+-pasta, waarvan alle ingrediënten zijn gecertificeerd. In de Flower Farm-pasta en in de Nocilla-pasta zit geen palmolie, maar Flower Farm is wel een stuk goedkoper. Ook de hoeveelheid hazelnoten, toch een duur ingrediënt, lijkt niet veel uit te maken. Orinoko bevat weliswaar nauwelijks hazelnoot en is goedkoop (€ 5/kg), maar in de Choco Nussa van Lidl zit maar liefst 13 procent hazelnoot en die is nog voordeliger (€ 4/kg).
De pasta’s van Céréal en So Vegan, So Fine zijn de allerduurste. Maar dat komt ook doordat ze een andere samenstelling hebben: zo bevat Céréal zoetstoffen en natuurlijke zoetsmakende vezels in plaats van suiker en de volledig gecertificeerde So Vegan, So Fine gebruikt geen dierlijke bestanddelen (melk). Dit is ook de meest duurzame hazelnootpasta.
Welke hazelnootpasta moet je nu kopen? Wat smaak betreft lijkt Nutella dé keus, maar duurzaam is anders. Nutella heeft geen enkel keurmerk en er zit uitsluitend palmolie in. Dan zijn Bio+ en ook G’Woon een lekkere, duurzamere en (G’Woon) voordeligere keuze.
Hoe duurzaam is het?
Veel pasta’s bevatten palmolie, dat maakt de pasta stevig en goed smeerbaar. Andere oliesoorten zoals zonnebloem- of raapolie zijn veel vloeibaarder. Daarom gebruiken fabrikanten ook wel een combinatie van diverse oliesoorten. Voor palmolie-plantages wordt op grote schaal oerwoud gekapt. Er is wel ‘betere’ palmolie, met het keurmerk van de RSPO: ‘Roundtable on Sustainable Palm Oil’. Voor deze palmolie wordt veel minder of niet ontbost.
Dat geldt ook voor biologische palmolie. De meeste in Nederland en Europa geproduceerde voedingsmiddelen, dus ook hazelnootpasta, gebruiken RSPO-palmolie, maar dat staat vreemd genoeg niet op het etiket. Dus zeker weet je het nooit. Het zou dus goed zijn om minder producten met palmolie te eten. Op dit moment lijken raapzaad- en koolzaadolie als vervanger de beste keus, gevolgd door zonnebloemolie; die vetten komen uit Europa en er wordt niet voor ontbost.
Van de olie die als eerste op het etiket vermeld staat, zit er het meest in. Vooral bij de productie van tropische ingrediënten zoals palmolie, cacao en suiker, maar ook bij bijvoorbeeld hazelnoten uit Turkije gaan veel dingen mis. Zo is er veel kinderarbeid en zorgen de teeltmethoden voor vervuiling en verlies van biodiversiteit. Dan komen betrouwbare keurmerken om de hoek kijken, zoals Biologisch, Rainforest Allliance (RA) of Fairtrade (kijk op keurmerkenwijzer.nl waar ze voor staan).
Jacqueline Slaats
15-08-2023 om 11:58Bedankt vond nutella ook altijd de lekkerste 👍