Nooit meer op dieet

Het is een bekend verhaal: je gaat op dieet, valt af, stopt met het dieet en je komt weer aan. Is slank blijven zonder een dieet te volgen onmogelijk? Volgens gedragspsycholoog Daan Remarque kan dat wél. Hij schreef een boek en een handig stappenplan.

Oké, Montignac is dan achterhaald. Maar keto, paleo, WeightWatchers en intermittent vasten zijn nog behoorlijk populair, net als het Franse Dukan Dieet – eigenlijk het oude Atkinsdieet in een ander jasje – en pegan, een veganistische versie van het paleodieet. Volg je het nog?

Al deze diëten hebben drie dingen gemeen: hoe ze zich ook presenteren, in feite zijn het allemaal voedingspatronen die de hoeveelheid calorieën drastisch beperken. Ze volhouden kost behoorlijk veel moeite. En vrijwel iedereen die ermee stopt komt direct weer aan; het zogenaamde jojo-effect. Je zou er moedeloos van worden.

Van diëten word je dik

Maar juist als je stopt met het volgen van welk dieet dan ook, kun je blijvend afvallen, stelt gedragspsycholoog Daan Remarque in zijn boek Nooit meer diëten. Het vergt ‘alleen maar’ een andere manier van denken. Want aankomen doe je vooral door je ‘normale’ eetpatroon. Na een dieet pakt iedereen zijn oude eetgewoonten weer vanzelf op, vaak zonder te beseffen: dat was juist het eetpatroon waardoor je was aangekomen! Maar je kunt je eetgewoonten wel degelijk blijvend veranderen. Heel geleidelijk, met kleine stapjes, in plaats van in één keer groots en meeslepend, zoals de meeste mensen het doen.

Remarque noemt de beslissing om te gaan lijnen en een dieet te volgen ‘De Drastische Ommezwaai’. Die ommezwaai kost zo veel wilskracht, hongeren, extra inspanningen en radicale aanpassing van eetgewoontes, dat het simpelweg niet vol te houden is. Gebrek aan wilskracht heeft daar niks mee te maken. Bovendien zijn de doelen vaak weinig realistisch en te hoog gegrepen. Nogal logisch dat we het dan niet volhouden, of stoppen. Vervolgens zijn we zo in onszelf teleurgesteld dat we gaan snaaien. Een dan komt het beruchte jojo-effect in beeld. Van diëten word je dik, stelt Remarque.

Verander je gewoontes

Bijna de helft van ons gedrag is gewoontegedrag, met gunstige en minder gunstige effecten. Zo is het natuurlijk prima dat je elke ochtend vanzelfsprekend je tanden poetst, maar dat je bijna elke avond de restjes uit de pan opeet, is minder gunstig als je wilt afvallen. Het is dus belangrijk om je bewust te worden van je onbewuste (eet)gewoontes. Zodra je die in kaart hebt gebracht, kun je heel geleidelijk beginnen de minder gunstige gewoontes te veranderen. En pas als één nieuwe gewoonte is ingesleten, begin je voorzichtig met het veranderen van een volgende ‘ongunstige’ eetgewoonte.

Op die manier wijzig je heel geleidelijk je hele eetpatroon. Anders eten, drinken en bewegen is namelijk niet zozeer een calorieënproject, maar vooral een ‘gedrag­veranderproject’, stelt Remarque. Het gaat niet om doelen te bereiken maar om te leren over de effecten van je gedrag. Pas dan kun je rustig oefenen met nieuwe gewoontes.

In dit artikel gaan we nader in op bovenstaande stappen:

Lees ook deze bijlage

Stappenplan om je eetgewoontes aan te passen

Stappenplan om je eetgewoontes aan te passen

Aankomen doe je vooral door je ‘normale’ eetpatroon, zegt gedragspsycholoog Daan Remarque. Dus moet je je eetgewoonten aanpassen.

Verder lezen