Samenwonen nieuwe stijl
De stijgende huizenprijzen, de behoefte aan verbinding, de gewenning aan het thuiswerken door de coronacrisis, het verlangen duurzaam te wonen. Allemaal redenen om samen een huis te huren, kopen of laten bouwen.
Co-housing is in opmars. Maar dat moet natuurlijk wel gefinancierd worden. Daarvoor staan niet alle banken open. De Rabobank en in toenemende mate ook de Triodos Bank en de ASN Bank staan erom bekend welwillend te zijn bij financieringsaanvragen voor wooncollectieven.
‘Gemiddeld zie ik wel twee aanvragen per week voor groepsfinanciering langskomen’, vertelt Aart Cooiman, Senior Sectorspecialist Bouw & Vastgoed & Woningcorporaties bij de Rabobank. ‘En dan zie ik nog niet eens alles. Maar het is niet eenvoudig om hieraan te kunnen voldoen. Want de structuur van een collectief moet goed georganiseerd zijn. Was het in de jaren zeventig niet zo moeilijk een groepsfinanciering te krijgen, de laatste jaren zijn de regels nogal aangescherpt. Want wat je niet wilt, is dat een klant financieringsverplichtingen aangaat die hij niet kan betalen. Waardoor de situatie kan ontstaan dat op het moment dat een van de inbrengende partijen zijn aandeel niet meer kan betalen, iedereen moet verhuizen. Toch is er best veel mogelijk.’
Tips voor deelwoners
-
1
Open als coöperatie, ecodorp of woongroep zo snel mogelijk een bankrekening. Eigenlijk al op het moment dat je met je ‘woonvrienden’ gaat onderzoeken hoe je jullie samenwoonproject gaat vormgeven. Want het duurt gemiddeld twee maanden voor er voor een dergelijk plan een zakelijke rekening geopend is. De financiering is dan van later zorg.
-
2
Zorg dat een professionele beheerder buiten de woongroep of coöperatie de kas beheert en de administratie verzorgt. Zodat niet de penningmeester of voorzitter aanmaningen of incasso’s hoeft uit te delen als leden achterblijven met betalen. Buren moeten buren zijn, en niet elkaar op de vingers tikken.
-
3
De chemie in een groep bepaalt de slagingskans. Ga dus eerst op zoek naar de mensen met wie je wilt wonen. Dan ben je al een harmonieuze community tegen de tijd dat je daadwerkelijk gaat verhuizen. Dat is beter dan je inschrijven op een woonproject en dan later de leden zoeken.
-
4
Laat je adviseren over structuur, statuten en huishoudelijk reglement. Hoe ga je om met het vertrek van een gemeenschapslid? En wat als er iemand overlijdt? Of failliet gaat? Kijk of er mogelijkheden zijn om een vangnet te vormen voor elkaar. Je kunt erover lezen op de websites zorgsaamwonen.nl en kantelingen.nl.
-
5
Wees geduldig. Het kost veel tijd en energie om leden te zoeken, afspraken te maken en en een rechtsvorm te vormen.
De doe-het-zelfhypotheek
Traditioneel kiezen veel mensen voor een adviseur die hen begeleidt tijdens het hypotheektraject. Maar het aantal aanvragen voor een Execution Only- hypotheek, een hypotheektraject zonder expert, is momenteel enorm populair.
‘Vanaf 2017 zagen we jaarlijks gemiddeld bijna een verdubbeling van het aantal mensen dat koos voor een EO-hypotheek’, zegt Marga Lankreijer van Independer. Vorig jaar was uitzonderlijk omdat vanwege corona en de lage hypotheekrente meer hypotheken werden afgesloten dan gewoonlijk. Maar ook dit jaar zien we de populariteit nog steeds toenemen.’
Doordat je in een EO-traject zelf je hypotheek samenstelt, bespaar je fors op de kosten van een hypotheekadviseur. Je kiest daarbij zelf de vorm, de looptijd, en de beste aanbieder voor jouw situatie. Lankreijer: ‘Je hoeft overigens niet alles zelf te doen want het werkelijke afsluiten van de hypotheek doen onze experts. Omdat de expert veel minder werk hoeft te doen, liggen de kosten op nog geen € 600. Dat is een flinke besparing op een traject met een adviseur, waarvoor je gemiddeld € 2500 betaalt.
Eén dingetje nog: wie gebruik wil maken van zo’n EO-traject moet eerst een kennistoets afleggen. Dit is verplicht gesteld door de AFM (Autoriteit Financiële Markten). Lankreijer: ‘We willen namelijk zeker stellen dat mensen die kiezen voor EO goed begrijpen welke keuzes ze maken tijdens het traject. Sommige partijen bieden meerdere herkansingen als je de toets niet goed maakt. Bij ons moet je hem in één keer goed maken. We willen niet dat mensen met onvoldoende kennis alleen uit kostenbesparing kiezen voor deze doe-het-zelfhypotheek.’
Leegstaande boerderijen
Nu steeds meer boerenbedrijven het bijltje erbij neergooien, neemt het aantal leegstaande boerderijen toe. Interessant voor wie er al langer van droomt om met zijn beste vrienden of familie buiten te gaan wonen. Pieter Parmentier (70), initiatiefnemer van erfdelen.nl, weet er alles van.
‘Vijf jaar geleden sprak ik met mijn vrouw en een bevriend echtpaar over onze wens gezamenlijk en met anderen de volgende levensfase in te gaan. Een boerderij leek ons daarvoor bij uitstek geschikt. Veel boerenbedrijven zijn gestopt, zitten met stilgevallen inkomsten en met lege stallen en bijgebouwen. Door deze door meerdere mensen te laten bewonen, wordt niet alleen het woningtekort voor een deel opgelost, maar kunnen ook scholen en winkels in de buurt overeind blijven. Al bestaande gebouwen krijgen een nieuwe functie en dat is weer heel duurzaam. Bovendien kan de landbouwgrond een nieuwe beplanting krijgen. Dus het is nog goed voor de natuur ook.’
Parmentier riep de website erfdelen.nl in het leven en al spoedig hadden zich ruim 2200 belangstellenden gemeld. Na donatie van een vrijwillige bijdrage ontvangen de geïnteresseerden een vragenlijst waarin zij hun regiovoorkeur en woonwensen kunnen aangeven. Na inventarisatie van dit ‘woonlandschap’ kan men zelf contact opnemen met andere erfdelers die voor dezelfde regio kiezen. Parmentier: ‘Helaas bestaat er geen lijst van lege of leegkomende erven. Gemeenten, de Rabobank, gebiedsmanagers van de provincie en rentmeesters zijn soms op de hoogte als een eigenaar zijn erf te koop zet. Op de site staat hierover informatie. Ook woongroepen waarin nog plek is, worden hier vermeld.
Tips voor wie een erf wil delen
-
1
Breng je persoonlijke wensen in kaart.
-
2
Vorm een kerngroep met mensen met wie je zou willen wonen. Dat is niet altijd even makkelijk. Bureau Viertel in Nijmegen organiseert hiervoor cursussen.
-
3
Ga op zoek naar een gemeente die openstaat voor erfdelen. Lang niet alle gemeenten zijn al zover en ook de provincies verschillen in beleid.
-
4
Maak eerst met een klein groepje een plan met duidelijke uitgangspunten waarmee je bij de voorkeursgemeenten langsgaat. Breid daarna pas de groep uit.
-
5
Op woonkaart.nl vind je een overzicht van wooncollectieven.
Alain Fiering
21-09-2021 om 13:45Lijkt mij wel wat