Voedingstrend: Koolhydraatarm

Bij een koolhydraatarm dieet – het woord zegt het al -eet je minder koolhydraten dan aanbevolen. Het doel kan zijn om je bloedsuikerwaarden te verbeteren. Andere koolhydraatarme diëten zijn bedoeld om af te vallen of gebaseerd op het idee dat het gezonder zou zijn om bepaalde producten met koolhydraten te vermijden.

Koolhydraatarm, wat is het?
Een voedingspatroon waarbij je zo min mogelijk koolhydraten eet. Die zitten bijvoorbeeld in producten met suiker, pasta en brood, in aardappels en fruit en in sommige ‘zoete’ groenten als biet en wortel. 

Wat is de claim?
Je wordt er zonder veel moeite slanker, gezonder en fitter van.

Waar komt het vandaan?
Deels is koolhydraatvrij eten een reactie op de afslankdiëten van eind vorige eeuw, toen zo min mogelijk vet eten werd gezien als de ideale afvalmethode. Dat werkte wel, maar was moeilijk vol te houden en op de langere termijn ook niet gezond. In de jaren zeventig kwam het vrijwel koolhydraatvrije Atkins-dieet in de belangstelling, dat prima werkte op de korte termijn, maar behoorlijk ongezond was. Toen kwam Montignac met een dieet waarbij koolhydraten en vetten werden gescheiden: daarna maakte het eerste echte ‘koolhydraatarme’ dieet furore, het zogenaamde South Beach-dieet. Eigenlijk zijn alle koolhydraatarme diëten van nu op deze drie gebaseerd.

Wat eet je?
Je eet vooral (ongepaneerde) vis; onbewerkt vlees (dus geen boterhamworst, maar wel kipfilet), tofu en tempeh (dus geen vleesvervangers), kaas; eieren, de meeste groenten, vet zoals (olijf)olie en roomboter. Met mate: yoghurt, kwark, hüttenkäse en ricotta, noten en rood fruit zoals aardbeien en bessen.

Wat eet je niet?
Brood, pasta, rijst en andere granen, peulvruchten, snoep, koek en gebak, frisdrank en toetjes met suiker of gebonden met bijvoorbeeld maïzena, aardappels (zoete aardappels met mate), zoet fruit zoals appel, banaan en sinaasappel, of gedroogd fruit zoals dadels en vijgen, bewerkt of gepaneerd/gefrituurd vlees en vis, met bloem gebonden sauzen of soepen en koolhydraat- rijke groenten als wortel en biet.

Hoe doe je het?
Je mag meer dan genoeg ‘lekkere’ en verzadigende voedingsmiddelen zoals vlees, vis, kaas en vetten eten, en vrijwel alle groenten. Dus er is best veel afwisseling en koken is gemakkelijk. Het ontbijt is het lastigst, omdat je dan geen muesli, brood of crackers kunt eten.

Werkt het?
Prima. Je valt, zeker in het begin, goed af. En je hebt nauwelijks of geen honger doordat je veel eiwitten en vetten binnenkrijgt die lang verzadigen. Bovendien blijft je bloedsuiker- peil constanter waardoor je ook minder honger hebt. Die eiwitten zorgen ervoor dat je je geen spiermassa verliest tijdens het afvallen. Daarnaast vermindert koolhydraatarm eten het risico op diabetes 2, al verklein je die kans al als je afvalt naar een gezond gewicht.

Nadelen of bezwaren?
Een strikt koolhydraatarm dieet is op de lange termijn lastig vol te houden. Koolhydraatarme diëten kunnen (te) veel vet en ook ongezond verzadigd vet (in vlees, kaas) bevatten. Koolhydraatrijke producten als volkorenbrood en -pasta, fruit en peulvruchten zijn juist heel gezond en verlagen bijvoorbeeld het risico op bepaalde hartziekten. Daarnaast zitten er in deze voedingsmiddelen B-vitamines, voedingsvezels en belangrijke mineralen, zoals ijzer, magnesium, chroom en zink. Bij een koolhydraatarm dieet loop je dus kans op tekorten van deze voedingsstoffen.