Zo help je vluchtelingen

https://www.rhnl.nl/Wil je ook vluchtelingen helpen? Doe dat nooit op eigen houtje, maar kijk eens op vluchtelingenwerk.nl of rodekruis.nl. En als je erover denkt om vluchtelingen op te vangen in je eigen huis, meld je dan aan als gastgezin bij Refugee­HomeNL. Soms is een donatie aan Giro555 de beste optie.

Vrijwilligerswerk doen loont in verschillende opzichten: uiteraard kun je op deze manier iets betekenen voor je medemens, maar het staat ook goed op je cv, je vergroot je netwerk ermee, bouwt sociale contacten op, én het is goed voor je mentale gezondheid. Uit een onderzoek van de universiteit van Harvard uit 2020 bleek dat vrijwilligerswerk zorgt dat er endorfinen vrijkomen, de ‘natuurlijke pijnstiller’. In dit rapport werd het ook wel de helper’s high genoemd. Het Britse Journal of Happiness Studies ondervroeg daarnaast maar liefst 70.000 mensen. De personen die vrijwilligerswerk deden bleken gelukkiger te zijn dan de mensen die dat niet deden. Fysiek vaar je trouwens ook goed bij vrijwilligerswerk; het zou je bloeddruk verlagen.

Kortom, genoeg redenen om de mouwen op te stropen. Er zijn natuurlijk ontelbaar veel manieren te bedenken om je steentje bij te dragen, maar op dit moment staat het helpen van vluchtelingen flink in de spotlights. Een goede zaak, want ze hebben die hulp ook hard nodig. Niet alleen de mensen uit Oekraïne overigens, er zoeken jaarlijks ook duizenden mensen uit landen als Afghanistan, Syrië, Jemen en Eritrea asiel in ons land.

Nooit op eigen houtje

Stel dat jij vluchtelingen wilt helpen, hoe kun je dat het beste doen? Op de site vluchtelingenwerk.nl staan allerlei opties. Je kunt je aanmelden als vrijwilliger (bijvoorbeeld als tolk, coach, of buddy) of geld of kleren doneren. Het is belangrijk om dat nooit op eigen houtje te doen. Helemaal in het begin van de oorlog reden mensen op de bonnefooi naar Polen om daar bij de Oekraïense grens mensen op te halen. Lief bedoeld, maar niet verstandig. Want dan waren ze in Nederland, maar konden ze lang niet altijd gehuisvest worden.

In de maanden die volgden, werd een systeem opgetuigd waardoor de huisvesting van vluchtelingen uit Oekraïne in ieder geval volgens een gestroomlijnd stramien gaat. Het Rode Kruis, Vluchtelingenwerk Nederland, het Leger des Heils en Stichting Takecarebnb hebben zich verenigd in het samenwerkings­verband RefugeeHomeNL.

Eerst een match, dan een kennismaking

Als jij de mogelijkheid en wens hebt om vluchtelingen op te vangen, kun je je op rhnl.nl, de site van RefugeeHomeNL, aanmelden als gastgezin. Er wordt vervolgens een screeningsgesprek gepland, waarna je hoort of je geschikt bevonden bent als gasthuishouden. Is dat het geval, dan wordt je verzocht een VOG (Verklaring Omtrent Gedrag) op te vragen. Als deze binnen is, ben je geschikt en beschikbaar als opvang.

Vluchtelingen uit Oekraïne schrijven zich ook in op de site van RefugeeHomeNL, waar het systeem in eerste instantie een match maakt. Als er een match is, komt er een kennismaking door middel van beeldbellen. Hier is altijd iemand bij van RefugeeHomeNL, en eventueel een tolk. Als het klikt, worden concrete afspraken gemaakt en kan alles in gang gezet worden. In principe geldt de overeenkomst voor drie maanden, maar die kan worden verlengd tot een halfjaar. Afhankelijk van de woonsituatie is een langere periode ook mogelijk, bijvoorbeeld als er een eigen keuken, bad- en/of woonkamer beschikbaar is. Een vrijwilliger van het Leger des Heils houdt actief in de gaten of alles goed gaat en er geen problemen ontstaan.

In de Randstad zijn op dit moment zeker 1500 gastgezinnen nodig die hun deuren willen openstellen

Andere manieren om te helpen

‘Mensen kunnen heel goed helpen door zich op te geven als gastgezin voor vluchtelingen uit Oekraïne. In de Randstad zijn op dit moment zeker 1500 gastgezinnen nodig die hun deuren willen openstellen’, zegt Nathalie Dingeldein van het Rode Kruis. ‘Maar natuurlijk kan niet iedereen zijn huis beschikbaar stellen. Er zijn gelukkig ook genoeg andere mogelijkheden. Op onze site rodekruis.nl staat een actueel overzicht van de vacatures die door vrijwilligers worden ingevuld. Je kunt vluchtelingen bijvoorbeeld helpen door kleding uit te delen, ondersteuning te bieden bij het runnen van opvanglocaties, of door een luisterend oor te bieden.’

Welke spullen zijn echt nodig?

We kennen allemaal de beelden van vele kubieke meters jassen, kleding, schoenen, knuffels, blikvoer, matrassen en andere spullen die werden ingezameld voor Oekraïne. Hartverwarmend, maar ook hier geldt dat je beter niet op eigen houtje spullen kunt brengen, maar via een organisatie die het centraal regelt. Op vluchtelingenwerk.nl staat een overzicht van initiatieven bij jou in de buurt.

‘Als Rode Kruis inventariseren we altijd eerst heel goed wat voor hulp er precies nodig is in een bepaald gebied of land en daarna zetten we die hulpverlening in gang’, zegt Nathalie Dingeldein van het Rode Kruis. ‘Zo voorkomen we dat we onverhoopt met spullen komen te zitten die mensen uiteindelijk niet nodig hebben. Die spullen moeten immers uitgezocht, gesorteerd en opgeslagen worden en dat kost extra geld en tijd. Geld en tijd die je wilt inzetten om mensen zo goed mogelijk te helpen. Ook kan het goedkoper en efficiënter zijn om hulpgoederen lokaal in te kopen, of mensen in een gebied financieel te ondersteunen, zodat zij met speciale kaarten zelf hun boodschappen kunnen doen.

Het kan dus dat een goed bedoeld initiatief de hulpverlening uiteindelijk hindert en dat willen wij voorkomen. Wij vinden het belangrijk om te benadrukken dat je áltijd op een manier je steentje kunt bijdragen. In sommige gevallen is een donatie aan het Rode Kruis (of Giro555) het beste om mensen in nood te helpen.’