‘Als je de dood ontkent, ontken je het leven’
Tim Overdiek begeleidt als therapeutisch coach mensen (vooral mannen) die met rouw en verlies te maken hebben. Over de tijd na het verongelukken van zijn vrouw Jennifer in 2009 schreef hij het boek Tranen van liefde.
Tim Overdiek was dertig jaar journalist. In 2017 gooide hij het roer om en werd hij therapeutisch coach. Naast hulpverlener is hij schrijver en geeft hij lezingen.
‘Er bestaat geen simpele handleiding voor hoe je moet rouwen. Maar er zijn wel een paar gulden regels. De voornaamste is: doe het op je eigen manier en in je eigen tempo. En zorg daarbij voor een gezonde balans tussen herstel en bewust stilstaan bij het verlies. Zeker zo’n eerste periode gaat dat vaak vanzelf. Het begint al bij het wakker worden als de plek naast je in bed leeg is. Of bij het gemis van de kleine rituelen die je samen had. Maar het is ook goed om de rouw bewust te doorvoelen. Bijvoorbeeld door de spullen van je geliefde regelmatig door je vingers te laten gaan en herinneringen op te roepen. Stel, je ziet zijn of haar mobieltje liggen, dan kun je terugdenken aan de vaste momenten dat jullie elkaar belden. Wie weet wil je dan het nummer bellen en de voicemail beluisteren.
Daarnaast is het belangrijk aan herstel te werken en een nieuw pad in te slaan. Hoe kun je met de pijn, het verdriet en gemis ook weer een stap gaan zetten? Hoe pak je weer een gezonde routine op? Het gaat om die balans. Je hebt mensen die alleen met het verlies bezig zijn en de bank niet meer afkomen. Anderen gaan juist in de overdrive over tot de orde van de dag. Ze storten zich op hun werk of verliezen zich in heel veel sporten, in drank of seks. Maar als je de dood ontkent, ontken je het leven. Daarmee heb je te dealen, of je nou wil of niet.
Als je voorbijgaat aan dat verlies, dan haalt dat je op een dag in, dat is bijna onvermijdelijk. Sommigen hebben een overlevingsscript waarmee ze het jarenlang volhouden. Tot er ineens iets gebeurt waardoor het niet meer lukt. De dood van je geliefde is een grote gebeurtenis in je leven. Het is ook een uitnodiging om niet alleen naar je overleden geliefde te kijken, maar ook naar jezelf. Wat kan ik hiermee? Je bent niet meer dezelfde, er is een periode van ervoor en erna. In de meeste gevallen wordt gaandeweg de rauwheid van rouw minder. De scherpe kantjes gaan eraf, zeker als je een liefdevolle bedding van mensen om je heen hebt.
Zoals de Vlaamse rouwspecialist professor Manu Keirse het mooi zegt: het gaat om het verweven van de rouw, niet het verwerken. Want rouw houdt nooit op. Ik rouw nog steeds om mijn vrouw. En daar ben ik blij om. Je betaalt er een hoge prijs voor, maar door opnieuw betekenis aan het bestaan te moeten geven, vind ik dat ik een betere man en een rijker mens ben geworden.’
HET LICHAAM LIEGT NIET
Rouwen kost enorm veel energie. In het begin leef je op de adrenaline, maar op een gegeven moment zegt je lichaam: stop. Dat kan zich uiten in een heel scala aan klachten. Slaapproblemen, hoofdpijn, maagklachten, verminderde eetlust, vergeetachtigheid. De neurologische lijnen zijn verbroken en het duurt wel even voordat die weer zijn hersteld. Dat betekent rustig aan doen, vertragen, niet versnellen. En proberen goed te voelen wat je wel en niet wil. Dag voor dag leven.
Mannen rouwen anders
‘Een beetje generaliserend kun je zeggen dat mannen het ingewikkeld vinden om te doorvoelen wat er aan de hand is. Terwijl vrouwen meestal goed in staat zijn er woorden aan te geven en hulp te vragen. De meeste mannen willen het liever zelf oplossen. Die zien het als een project dat ze moeten fixen. Na de dood van Jennifer, toen ik met twee jonge kinderen achterbleef, deed ik dat ook. Ik dacht: ik ga heel goed voor mijn jongens zorgen en twee keer zo hard werken.
Daar ben ik wel van teruggekomen. Op een gegeven moment gaat de wereld weer gewoon door en sta je met lege handen. Vrouwen hebben dan een goed opvangsysteem voor zichzelf en voor de kinderen. Door die houding van mannen, dat ze het wel redden, is soms moeilijk te zien hoe het werkelijk gaat, hoe ontredderd ze vanbinnen zijn.’
NIET ALLEEN
Bijna iedereen die rouwt om de dood van de geliefde heeft behoefte om zijn of haar verhaal te delen. Dat kan met vertrouwde mensen in de omgeving, maar het kan ook prettig zijn om er met onbekenden die iets soortgelijks hebben doorgemaakt over te praten. Er zijn diverse (Facebook) lotgenotengroepen waarbij je je kunt aansluiten.
Als je vastloopt in de rouw kan een aantal sessies bij een rouwcoach verlichting geven. Het is een manier om ook negatieve gedachten van eenzaamheid, depressie en gevoelens van schaamte, boosheid, spijt te ventileren. Rouwtherapie wordt soms vergoed vanuit een aanvullende verzekering als de behandelaar is aangesloten bij een beroepsvereniging.
Meer lezen
-
Het overlijden overleven door Emilie Karnebeek en Xandra Niehe
-
Vingerafdruk van verdriet door Manu Keirse
-
Je bent niet alleen door Isa Hoes en Merlijn Kamerling
-
Een zee van glas Geerteke van Lierop
-
Je bent jong en je rouwt wat Lisanne van Sadelhoff
P. de Steur
12-03-2024 om 18:43Wat als je noch kunt rouwen vanwege een verstoorde relatie met de overledene(n), noch hun dood ontkent? Wat doet dat dan wel niet met je lichaam en geest? Soms is het leven en de dood niet zo zwart/wit.