Getest: vegasnacks

Van steeds meer snacks zijn er vegetarische of zelfs puur plantaardige varianten. Denk aan bitterballen, frikandellen, kipnuggets en vlammetjes. Hoe lekker zijn ze? En mis je het vlees? Ons proefpanel ging aan de slag. ‘Het is een soort minibamischijf, maar veel lekkerder. Ik zou dit zo kopen.’

Het panel

Ronald van Eijk, ervaren proever, regelt de logistiek. Ruud Engelbrecht, taxichauffeur. Mieke Jansen, medisch secretaresse. Loethe Olthuis, culinair onderzoeksjournalist. Lise van Straten, student, vegetariër, snackmonster. Ingrid Wijnbergen, zorgmedewerker. André Wijnbergen, administrateur.

De opzet

Alle snacks zijn bereid in de airfryer. We hebben acht verschillende snackverpakkingen en -merken uit de supermarkt geproefd, waarbij merken zoals Mora en Duca een assortiment van verschillende snacks in één verpakking aanbieden. Soms zijn deze snacks ook afzonderlijk te koop. Als ‘sausjes’ stonden er mayonaise en zoete chilisaus op tafel, maar alle snacks zijn eerst puur geproefd. Sommige snacks waren helemaal plantaardig, andere bevatten bijvoorbeeld kaas of ei. Dat stond er niet altijd even duidelijk op, zeker niet bij de combinatiesnacks. De snacks zijn gekocht bij Albert Heijn, Jumbo en Spar.

Hoe duurzaam zijn de snacks?

Vlees blijft een behoorlijk klimaat- en milieubelastend product, hoewel in snacks meestal vlees wordt gebruikt dat anders over zou blijven, zoals separatorvlees: de laatste vleesrestjes die onder hoge druk van de botten worden gehaald. Dat maakt vleessnacks duurzamer dan veel andere vleesproducten. Plantaardige snacks bevatten groenten, bonen en granen en zijn meestal, maar niet altijd, nog duurzamer dan zulk ‘restvlees’. Uit dierenwelzijnsoogpunt zijn ze altijd beter. Maar in feite is geen enkele snack, of het nu vlees- of vega is, echt duurzaam: vooral dit soort samengestelde diepvriessnacks niet. Het zijn namelijk in feite ‘overbodige’ voedingsmiddelen die je niet nodig hebt, maar de bereiding kost wel heel veel energie. Ze worden samengesteld, gebakken, verpakt, ingevroren en vervoerd.’

Zijn vegetarische snacks gezonder?

Je eet snacks niet voor je gezondheid. Je eet ze als ‘extraatje’ en dan zorgen ze alleen maar voor meer calorieën, of het nu vleessnacks of vegetarische zijn. Er is ook niet veel verschil in voedingswaarde. Ze bevatten ongeveer evenveel calorieën. Soms zit in de vega versies wat minder verzadigd vet. De meeste snacks bevatten per 100 gram rond de 2 gram zout. Ook het eiwitgehalte verschilt niet veel. In de vega snacks zitten meestal iets meer vezels, omdat er meer groenten en vezels uit granen en peulvruchten zoals soja in zijn verwerkt. Maar voor meer vezels kun je beter een volkorenboterham eten.

Is dit knutselvoer?

Ja en nee. Er komen wel wat trucjes bij kijken om sojabonen, peulvruchten, granen, lupine of andere plantaardige ingrediënten de structuur en smaak van vlees te geven. Dat lukt met wisselend succes. Er zijn bijvoorbeeld stabilisatoren, bindmiddelen, extra vezels en smaakstoffen voor nodig, overigens allemaal met een E-nummer, dat garandeert dat ze niet slecht voor je gezondheid zijn. Maar vergis je niet. Ook vleessnacks zijn knutselproducten.

Zo bevatten Mora‘s ‘echte’ kipnuggets: 56 procent kippenvlees, tarwebloem, water, plantaardige oliën (palm, raap­­zaad), zout, gemodificeerd zetmeel, dextrine, dextrose, suiker, gist, citroensap, stabilisator: xanthaangom, natuurlijk aroma, specerij, zuurte­regelaar: E450, rijsmiddel: E500, extract van paprika. En de vega kipnuggets: sojastructuur, 12 procent cornflakes, paneermeel, palmolie, zonnebloemolie, water, tarwebloem, raapzaadolie, erwten­eiwit, tarwe-eiwit, tarwevezel, rijsteiwit, verdikkingsmiddel: methyl­cellulose, zout, natuurlijk aroma, glucosestroop, ui, knoflook, suiker, gehydrolyseerd plantaardig eiwit specerijen, dextrose, stabilisator: E466, (invert)suikerstroop, kleurstof: E150c.

Conclusie

Het maakte het panel eigenlijk niet uit dat er geen vlees in de snacks zit. Zoals André droog opmerkte: ‘Chips zijn ook vega’. Maar als de snacks vlees willen nabootsen, dan moet het ook wel kloppen. Zo slaagden AH kipnuggets er prima in om naar kip te smaken, maar sloeg Iglo de smaak volkomen mis met zijn vegetarische nuggets. De Sea Nuggets van de Dutch Weed Company waren wel ziltig, maar probeerden geen vis na te doen. Iedereen vond ze heerlijk én verrassend, iets wat ook gold voor Mora’s Japanese Teriyaki Bites.

Het puur plantaardige merk Heura, o.a. bij Jumbo, laat zich voorstaan op zijn ‘mediterrane smaken’, maar in vergelijking met de andere geteste producten valt de smaak ervan enorm tegen. Ze zijn ook niet opvallend gezonder van samenstelling en behoorlijk duur: dan ben je beter af met bijvoorbeeld de vegan nuggets van Jumbo’s huismerk.

Het is niet zozeer vlees of geen vlees dat bepaalt of de snacks lekker werden gevonden, maar heet of niet heet. De helft van ons panel hield helemaal niet van een hete pepersmaak, de andere helft – zeker de jongste proever –vond het juist heerlijk. Fabrikanten zouden de scherpte van de snacks preciezer kunnen aangeven, al is de naam ‘vlammetjes’ natuurlijk vrij duidelijk …

Vreemd genoeg zijn de vegetarische snacks (veel) duurder dan vleessnacks, misschien doordat ze minder worden verkocht. Het varieert wel per merk: de huismerken zijn aanmerkelijk voordeliger dan ‘echte’ merken.