Body positivity

Body positivity is de prettige, realistische tegen­hanger van al die gelikte foto’s van superslanke, reuzeblije mensen op social media. De boodschap: wees blij met jezelf, het is helemaal niet erg om wat dikker of juist dunner te zijn. Als je maar wél gezond bent.

Gert Hage is journalist en schrijver van het boek Napels, een duivels paradijs. Hij woont een deel van het jaar in Italië. ‘Eindeloos tafelen met vrienden is het leukste wat er is.’

‘Het ging mis toen ik stopte met roken, twaalf jaar geleden. Ruim tien kilo kwam ik aan. Als ik mijn best doe, val ik heus wel wat af, maar zodra ik ook maar één avond slemp, zit het zit er weer aan. Mijn dochter is klinisch neuropsycholoog, ze zei laatst bezorgd terwijl ze naar mijn onderkin keek: ‘Pap, je lijkt wel morbide obees.’ Toen mijn kleinzoon mij in de speeltuin was kwijtgeraakt, vroeg hij aan een mevrouw of ze mij had gezien: een opa met grijs haar en een heel dikke buik. Zo word ik dus omschreven. Opa Hap noemen mijn klein­kinderen mij, omdat ze vinden dat ik altijd eet.

‘Het enige irritante is dat ik tietjes krijg’

Intussen ben ik weer begonnen met roken, maar ik weeg nog evenveel. Afvallen vind ik gedoe, bovendien zou het alleen lukken als ik mijn leven compleet op z’n kop zet. Ik ben matig gedisciplineerd en bovendien: eindeloos tafelen met vrienden is het leukste wat er is. Een weegschaal heb ik niet, de alarmbellen gaan af als mijn buik in de weg zit bij het strikken van mijn schoenveters. Dan zet ik mezelf op rantsoen en stap ik over op crackers bij het ontbijt en yoghurt voor de lunch. Een deel van de tijd woon ik in Napels, waar ik ook altijd aankom omdat ik elke avond uit eten ga. Maar daar loop ik die kilo’s er na verloop van tijd weer vanaf, want fietsen is te link en het openbaar vervoer niet al te betrouwbaar.

Na je veertigste is het verval onstuitbaar en ik ben te laat begonnen met het inperken van de aftakeling. Het is nu alle hens aan dek, met het oog op zo veel mogelijk damage ­control. Gelukkig is mijn ­bloeddruk goed, ik heb geen hoog cholesterolgehalte, ik sport twee keer per week en ik fiets veel als ik in Nederland ben. Het enige irritante is dat ik tietjes krijg.’

Guylou Rendering is student en werkt daarnaast als productieassistent bij een filmmaatschappij. Ze viel in een jaar vijftig kilo af. ‘Voor het eerst in mijn leven ben ik slank! Al voel ik me nog precies hetzelfde.’

‘Ik was zes toen ik voor de allereerste keer een diëtiste bezocht en ik met de kinderversie van het Sonja Bakker-dieet begon. Als ik mijn moeder mag geloven, was ik als baby al een smulpaap, ­werkelijk alles smaakte mij goed en als kind kon je me altijd in de buurt van de tafel met lekkers vinden. Vorig jaar zomer bereikte ik een dieptepunt qua gewicht. Voor mijn ouders was mijn ongezonde BMI de aanleiding om een gesprek met mij aan te gaan. Ik struggelde er zelf ook best mee, maar doordat ik altijd leuke vrienden om me heen had, nooit werd gepest of vervelende opmerkingen kreeg, voelde ik me er écht niet door belemmerd. Ik was altijd dat grappige, gezellige meisje.

‘Na een maagverkleining viel ik vijftig kilo af’

Mijn ouders vonden mijn gewicht intussen te ­schadelijk, ze maakten zich zorgen over mijn toekomst en na lang ­praten hakten we de knoop door. Ik zou een maag­verkleining ondergaan, een zogenoemde gastric bypass operatie, waarbij je maag wordt verkleind en je darmen gedeeltelijk omgeleid. De operatie, nu een jaar geleden, was superzwaar. Ik kwam eruit als een hoopje ellende, met veel pijn. Doodmoe ook. Die pijn hield wel vier weken aan, pas na een maand kon ik, heel voorzichtig, weer 500 meter lopen. Gelukkig is de operatie goed gelukt: ik heb veel minder behoefte aan eten, ik ben nu gauw voldaan. Doordat ik me er volledig voor inzette, viel ik het afgelopen jaar vijftig kilo af. Voor het eerst in mijn leven ben ik slank! Vreemd om te ervaren, ik besef het nog niet helemaal, in mijn hoofd heeft het omslagpunt nog niet plaatsgevonden. Dat kost tijd, meer tijd dan het afvallen zelf.

Doordat ik al goed in mijn vel zat, ben ik niet ineens gelukkiger. Dat was ik al. Ik deed dit voornamelijk voor mijn gezondheid. Wat ik van de body positivity trend vind? Heel goed om te laten zien dat niet alleen maat 36 mooi is. Het wordt tijd dat men dat ­accepteert, want al die dunne influencers en modellen maken anderen alleen maar onzeker. Maar iedereen weet natuurlijk ook dat het niet gezond is om te zwaar te zijn.’

Emma Luten is management ­consultant. Ze is het type dat altijd rank en slank blijft, wat ze ook eet. ‘Ik snoep enorm en ben dol op vette kazen.’

‘Sinds mijn vijftiende weeg ik 55 kilo bij 1.74 meter. Ook mijn kledingmaat is sinds mijn vijftiende hetzelfde: small. Doordat ik slecht iets kan wegdoen, ik erg van mooie kleding houd én alles van vroeger nog pas, heb ik een overdaad aan kleren. Alleen al om die reden lijkt het me best fijn om eens te schommelen met mijn gewicht, zo word je gedwongen om regelmatig je kast op te ruimen. Volgens de coach van de sportschool is mijn BMI te laag, maar dat zal dan wel. Ik ben zelf niet met mijn gewicht bezig, wel word ik er door mijn omgeving op geattendeerd. Complimenten zijn het niet, eerder opmerkingen dat ik meer moet eten. Maar ik eet al als een bouwvakker. Wel gezond hoor, maar ik snoep daarnaast enorm. Ik ben dol op vette kazen, ik hou van drop en van chocolade.

‘Complimenten krijg ik niet, eerder opmerkingen dat ik meer moet eten’

De oorzaak van mijn ondergewicht? Geen idee, ik ben al een paar keer helemaal doorgelicht, met mijn schildklier is niets aan de hand, ik ben kerngezond, tenminste dat denk ik. Ik heb waarschijnlijk een snelle verbranding. Ik heb ook een actief leven, dus ik gebruik veel energie. Mijn leven lang ben ik veel onderweg geweest, voor mijn werk en voor mijn plezier. Als er iets ernstigs aan de hand is, zoals het overlijden van mijn geliefde een aantal jaren geleden, vliegen de kilo’s eraf en moet ik enorm mijn best doen om niet broodmager te worden.

Al met al ben ik best tevreden met mijn lijf, ik zou alleen wat voller in mijn gezicht willen zijn. Zeker als je ouder wordt, oogt dat veel mooier. Ik heb een bescheiden boezem, maar daar heb ik nooit over ingezeten. Ik sport omdat dat goed is voor mijn lijf en het me ontspant. Niet fanatiek hoor, ik doe twee keer in de week aan aqua­joggen en één keer circuittraining. Een van de ­voordelen van slank zijn is dat je niet zoveel kilo’s hoeft mee te torsen als je beweegt.’

Marieke Snoek is accountmanager bij een zorgaanbieder. Ze is 1.80 meter en weegt honderd kilo. Daar is ze blij mee. ‘Ik keur mijn lichaam niet af, ik koester het.’

‘Op mijn twintigste won ik tot mijn eigen ­verbazing een modellenwedstrijd voor plus size modellen. Honderd kilo woog ik toen. Ik werkte daarna tien jaar lang als model, woonde zelfs nog een jaar in New York en verdiende lekker, dankzij mijn curves. Na mijn zwangerschap kwam ik flink aan, dertig kilo maar liefst. Toen zat ik minder lekker in mijn vel, was ik niet meer zo energiek. Ook op foto’s vond ik mezelf niet meer zo mooi als eerst. Die extra kilo’s kreeg ik er niet vanaf, wat ik ook probeerde: heftige detoxkuren, Herbalife, het Paleo- en het Ketodieet (geen koolhydraten, weinig eiwitten en veel gezonde vetten).

Negen jaar lang bleven die dertig kilo eraan. Ongemerkt was ik meegegaan met het oordeel van mijn omgeving; te zwaar is lelijk en je eigen schuld. Intussen belandde ik bij een internist die een maagband voorstelde. Maar dat vond ik te heftig, mij mankeerde niets. Ik at misschien wat veel, had wat maatjes meer vergaard, maar ik was gezond en ik sportte genoeg. Vorig jaar oktober kwam de omslag. Doordat ik last had van mijn darmen werd er een voedsel­allergietest afgenomen. Ik bleek voor twaalf ingrediënten allergisch te zijn. Nadat ik die veertig dagen uit mijn voedsel elimineerde, voelde ik me veel beter, gezonder ook.

‘Ik ben gaan hardlopen, mijn doel was een kwart marathon’

Ik wilde weten wat ik nog meer kon doen zonder dat ik daarvoor superslank moest worden, want curvy wilde ik blijven. Ik keur mijn lichaam niet af, maar koester het. Ik ging hardlopen, mijn doel was een kwart marathon. Ik visualiseerde almaar hoe ik over de finish ging. En het lukte! Apetrots was ik toen ik die medaille om mijn nek kreeg. Ik weeg nu weer net zoveel als in mijn modellentijd: honderd kilo en voel me er prima bij. Voel me sterk en zelfverzekerd en dat straal ik blijkbaar uit. Ik ben trots op mijn lijf, dit is body positivity in de letterlijke zin van het woord.’

Bart Scheerder is beeldhouwer. Hij is 1.83 meter en weegt 62 kilo. ‘Dun zijn is zen.’

‘Ja, ik ben heel slank. Heerlijk vind ik het. Dun zijn is zen. Het geeft rust en voelt comfortabel, bovendien staat het elegant. Er is geen overtollige ballast, dat is prettig. Ook hoef ik me geen zorgen te maken over welzijnsziekten. Bovendien is slank zijn overzichtelijk en handig; je kunt altijd dezelfde kleren aan, nooit is iets te krap. Ik draag nog hetzelfde als twintig jaar geleden: alles past nog en als je iets lang genoeg bewaart, komt het vanzelf weer in de mode.

Ik heb een actief leven, sta veel en zit weinig. Ik creëer iets waarvan ik denk dat het er ‘moet’ zijn; daar gaat energie in zitten. Die energie stop ik niet alleen in het maken zelf, het begint al bij het nadenken over een nieuw beeld. Het schijnt dat 30 procent van je energieverbruik in nadenken gaat zitten. Dat nadenken doen veel mensen niet meer, onze levens zijn zo overvol: afspraken, etentjes, uitjes, social media, het vult zich vanzelf. Voor mij is dat anders; niemand die zegt: ga jij maar eens kunst maken, ik moet zelf bedenken wat er nodig is.

‘De enige die zich weleens druk maakt over mijn postuur is mijn moeder’

Negatief commentaar uit mijn omgeving op mijn voorkomen krijg ik niet, wel is het zo dat ­mensen uit mijn omgeving, zodra ze zelf dikker worden, een beetje bozig naar mij reageren. ‘Jij hebt makkelijk praten’, zeggen ze dan. Ze vinden het niet eerlijk dat zij aankomen en ik altijd maar mijn dunne zelf blijf. De enige die zich weleens zorgen maakt over mijn postuur, is mijn moeder. ‘Je hebt toch geen anorexia?’ Terwijl ze me niet anders kent dan zo slank. Maar omdat haar omgeving dikker wordt – volgens mij komen mensen een kilo per jaar aan – kijkt ze soms anders naar mij.’