Vijf tips om blijer om te gaan met geld

Journalist Suus Ruis is een budget-piekeraar en wil een happy spender worden. Ze gaat op onderzoek hoe ze dat moet doen. Uit een Amerikaans boek leerde ze vijf principes hoe je blijer omgaat met geld.

Om een stapje dichter bij totale financiële verlichting te komen, lees ik het boek ‘Happy Money, The Science of Happier Spending’ van Elizabeth Dunn en Michael Norton. Volgens de schrijvers van dit Amerikaanse boek, dat onder andere uitvoerig werd behandeld in The New York Times, zijn er vijf principes die je in de richting van happy spending kunnen brengen.

1

Het eerste en belangrijkste principe: koop ervaringen, geen spullen. 

Talloze onderzoeken hebben de afgelopen jaren aangetoond dat dat gelukkiger maakt. Dit werkt het beste als de ervaring aan een paar voorwaarden voldoet. Ten eerste wordt de ervaring waardevoller als je hem beleeft met anderen en er een gevoel van sociale verbinding is.

2

Het tweede principe: maak er een traktatie van. 

In het boek omschrijven Dunn en Norton het treffend als ze stellen hoe weinig inwoners van Londen weleens naar de Big Ben zijn geweest. De reden? Hij is vlakbij en ‘er tóch wel’, ook over een maand. Volgens de auteurs geeft alles wat in overvloed aanwezig is, minder plezier. Ik geloof dat wel. Ik heb een puppy van tien weken die een vrachtlading aan speeltjes heeft, die ik steeds in drietallen aan hem geef om ze na een dag of vier – als hij ze zat is en er niet meer naar omkijkt – om te wisselen voor andere. Het schijnt een belangrijk ingrediënt te zijn voor ‘blij consumeren’: niet altijd toegang tot dingen hebben.

3

Het derde principe: tijd is geld, koop dus tijd. 

Hoewel ik dus nog heel veel moet leren als het gaat om happy spending, heb ik het derde principe wonderlijk genoeg al jaren onder de knie. Benjamin Franklin zei het al: ‘tijd is geld’. Dunn en Norton zeggen in het verlengde daarvan: koop tijd. In andere woorden: besteed klussen waar je geen zin in hebt, uit. Ikzelf bijvoorbeeld heb een hartgrondige hekel aan schoonmaken, en er zijn in het verleden momenten geweest dat ik mijn laatste euro’s aan mijn schoonmaakster gaf. Het was elke cent waard.

Maar tijd kun je bijvoorbeeld ook kopen door ook na corona voornamelijk vanuit huis te blijven werken zodat je niet in de file staat. Onderzoek van Harvard Business School onder mensen uit meerdere landen (ook Nederland) toonde eerder al aan dat mensen minder stress hebben en over het algemeen tevredener zijn met hun leven wanneer ze taken die ze vervelend vinden, uitbesteden. Denk: schoonmaken (zoals ik), of take-out eten als je koken stom vindt.

4

Het vierde principe: koop nu, consumeer later. 

De schrijvers benadrukken ook de lol van het uitgesteld genot. We kennen het allemaal: soms is het verheugen op de vakantie bijna leuker dan de vakantie zelf. Zij zijn dus voorstander van het adagium ‘koop nu, consumeer later’. Het tegenovergestelde doen, zoals betalen met een creditcard, kan je juist een unhappy spender maken. De schrijvers noemen in hun boek een onderzoek onder studenten waaruit bleek dat men soms zonder te knipperen wel 200 procent meer betaalde voor dingen die niet nú hoefden afgerekend te worden. Maar later zit je op de blaren.

5

Het vijfde principe: van geld weggeven word je gelukkig. 

Als laatste adviseren Dunn en Norton te investeren in anderen. Geld delen of weggeven zou gelukkig maken. Hoewel meerdere onderzoeken dat onderschrijven, heeft econoom en auteur Erica Verdegaal bij het laatste principe wel een beetje haar bedenkingen. ‘Mijn zus is budgetcoach, en zij ziet vaak dat mensen die in de financiële problemen zitten, veel aan goede doelen geven,’ zegt ze. ‘Maar helaas zijn er ook heel veel nep onder goede doelen, er is veel oplichting. Afgezien van het feit dat ik de commercie bij goede doelen vaak te ver vind gaan, zeg ik over het algemeen: als je arm bent, ben je zelf al een goed doel.’