Verder dankzij veerkracht

Waarom wordt de ene mens na tegenslag in zijn jeugd wél een succesvolle volwassene en komt de andere in de problemen? Dat heeft alles te maken met veerkracht. Gelukkig is veerkracht aan te leren, zegt psycholoog Jean-Pierre van de Ven.

Narigheid kan ieder van ons overkomen: een verkeersongeluk, het plotselinge verlies van een naaste, slachtoffer worden van pesterijen, een inbraak of een brand. Ongeveer 85 procent van de mensen die zo’n nare, schokkende gebeurtenis meemaakt, kan na een paar weken of maanden gewoon weer verdergaan met het leven. De andere vijftien procent kan dat niet, vanwege symptomen van traumatisering. Ze krijgen last van herbelevingen, gaan plaatsen, personen of herinneringen vermijden, en een verhoogde alertheid maakt dat ze voortdurend op de toppen van hun zenuwen verkeren. Het was voor psychologen lang een raadsel waarom sommige mensen wel en anderen niet getraumatiseerd raakten na een schokkende gebeurtenis. Lag het aan de aard van de gebeurtenis? De grootte van de schok? Karaktertrekken? Pas na uitgebreid onderzoek bleek dat onze voorgeschiedenis bepaalt of we een trauma oplopen na een nare ervaring. Mensen die veel tegenslag hebben gekend in hun jeugd en die daardoor een negatief zelfbeeld hebben gekregen, lopen de meeste kans op een trauma. Maar het is ook weer niet zo dat alle kinderen met een moeilijke jeugd een negatief zelfbeeld opbouwen.