Test granola
Er is muesli en er is cruesli – dat is muesli die is geroosterd of gebakken. Granola klinkt hipper dan cruesli, maar is eigenlijk ook gewoon geroosterde muesli. Wat zijn de verschillen tussen al die granola’s die te koop zijn bij de supermarkt? Ons panel proefde er acht.
HET PANEL
Loethe Olthuis, culinair onderzoeksjournalist.
Ronald van Eijk, ervaren proever, regelaar van de logistiek.
Mary-Ann Hanenbergh, kritische (ontbijt)consument, medewerker pensioenadviesbureau.
Henriëtte Morres, eigenaar webshop.
Patrick Verkuil, software engineer.
Anja van Zijl, medewerker bouwmarkt.
Wim van Zijl, thuiswerker, thuiskok.
DE PROEVERIJ
Granola zou niet alleen lekker knapperig, maar ook supergezond zijn. Wij proefden blind acht basisgranola’s die in vrijwel elke grote supermarkt te krijgen zijn. De granola’s werden eerst ‘los’ en droog geproefd en vervolgens konden de proevers melk, yoghurt of havermelk toevoegen, net wat ze zelf gewend waren. Alle proevers eten weleens granola.
Wat is granola?
Granola is geroosterde muesli. De basis bestaat meestal uit geplette haverkorrels (havermout), soms aangevuld met spelt, gerst, maïs of tarwe. Gewone muesli is ‘rauw’: de ingrediënten zijn naturel en ongeroosterd. Steeds meer mueslivarianten worden geroosterd of gebakken, zodat ze lekker knapperig zijn. Cruesli – eigenlijk een merknaam van fabrikant Quaker – is de oudste en bekendste. Granola klinkt hipper, maar is bijna hetzelfde. Bij cruesli zijn de ingrediënten aan elkaar geplakt met bijvoorbeeld rijste- of tarwebloem, geroosterd en daarna in stukjes gebroken. Bij ‘echte’ granola zijn de ingrediënten los van elkaar geroosterd, waardoor de afzonderlijke vlokken, noten en andere bestanddelen nog goed zichtbaar zijn. Goede granola bevat naast volkoren graanvlokken ook flink wat noten en eventueel wat gedroogd fruit.
Hoe gezond is granola?
Het goede nieuws: alle granola’s zijn de afgelopen jaren een stuk gezonder geworden. Dat is vooral te danken aan minder suiker en vet en meer vezels.
Suiker
Granola bevat meestal meer suiker dan muesli, omdat suiker (of honing o.i.d.) wordt gebruikt bij het roosteren, voor de knapperigheid en het karamelsmaakje. Maar fabrikanten geruiken ook wel oligofructose, een zoetsmakende stof. Als er witlofwortelvezel, cichoreiwortelvezel of acaciavezel in de ingrediëntenlijst staat, is dat oligofructose. Granola’s met oligofructose bevatten in één klap minder suiker en meer vezels en smaken toch zoet.
Vet
Granola’s bevatten meer vet dan de meeste muesli’s, omdat er tijdens het roosteren olie wordt toegevoegd. Dit is meestal gezonde, onverzadigde zonnebloem-, raapzaad- of koolzaadolie. Toegevoegde noten voegen vezels en vitamines toe, maar ook (onverzadigd) vet en calorieën. Noten zijn duur. Fabrikanten voegen daarom vaak geen hele noten toe, maar dunne flintertjes of zelfs ‘notenaroma’.
Vezels
Om de claim ‘bron van vezels’ op de verpakking te mogen zetten, moet een voedingsmiddel per 100 g minimaal 3 g vezels bevatten. ‘Rijk aan vezels‘ moet ten minste het dubbele leveren: 6 gram vezels per 100 g. Volkoren graanvlokken, zaden en noten bevatten van nature veel voedingsvezels en de toevoeging van de zoete vezel oligofructose helpt ook: de meeste granola’s zijn tegenwoordig ‘rijk aan vezels’.
Eiwit
Eiwit of ‘proteïne’ is al een tijdje een voedingshype. Vooral noten en zaden zijn eiwitbommetjes met minstens 20% eiwit, ongeveer net zo veel als vlees, volkorenvlokken bevatten 10-13% eiwit. Dat maakt granola tot een goede eiwitbron met gemiddeld zo’n 12% eiwit – nog exclusief de melk of yoghurt, die ook eiwit bevatten. Plantenmelkjes zoals havermelk bevatten over het algemeen nauwelijks eiwit. Aan sommige granola’s zijn (kikker)erwten of soja toegevoegd: dat verhoogt het eiwitgehalte flink. De meeste mensen krijgen gemakkelijk meer eiwit binnen dan ze nodig hebben, maar met een granola-ontbijt ben je wel aardig op weg. Check de verpakking, ook het eiwitgehalte kan behoorlijk verschillen.
Zelfgemaakte granola
Granola kun je gemakkelijk, snel en goedkoper zelf maken.
Holie’s positive change Granola
€ 4- Ingrediënten: havervlokken, gerstevlokken, speltvlokken, cichoreiwortel- vezel, 25% gemengde noten en zaden.
- Voedingswaarde: 420 kcal/100 g, 17% voornamelijk onverzadigd vet, 2,1% suiker, 15,5% vezels, 15% eiwit.
- Gewicht: 350 g
- Nutriscore: A
Loethe: ‘Dit ziet er tenminste uit als granola. Lekker kleurig, veel verschillende noten en pitten, heel knapperig maar niet hard. Fijne granola.’ Anja: ‘Lekker! Goede notensmaak, al wordt dat wat minder met yoghurt.’ Wim: ‘Volgens mij zijn de noten apart geroosterd en daardoor proef je ook echt de afzonderlijke smaken. Prima!’ Mary-Ann: ‘Bij deze granola heb je ook echt iets te kauwen! Je proeft alle individuele smaken. Ik mis wel iets zoets, zou zelf wat rozijntjes toevoegen.’ Henriëtte: ‘Maar dat zou ik bij de meeste andere granola’s ook doen.’
Quaker Cruesli chunky baked granola original
€ 4- Ingrediënten: havermout, glucosestroop, suiker, volkoren tarwe, zonnebloemolie, rijste- en tarwebloem, honing, melasse, antioxidant, natuurlijk aroma.
- Voedingswaarde: 414 kcal/100 g, 7,9% voornamelijk onverzadigd vet, 12% suiker, 6,7% vezels, 8,3% eiwit.
- Gewicht: 450 g
- Nutriscore: A
Loethe: ‘Beige brokjes lavasteen, aantrekkelijk kun je deze granola niet noemen. En ook net zo hard als steen. Weinig uitgesproken smaak.’ Wim: Hij smaakt inderdaad nogal vlak, ik zou ‘m niet kopen.’ Henriëtte: ‘Bleekschetenmuesli. Gemalen en daarna aan elkaar geplakte brokjes, maar wel goed crunchy. Ik vind ‘m toch erg lekker, al mis ik de rozijnen.’ Mary-Ann: ‘Ik vind ‘m ook prima, maar zou er noten, zaden, rozijnen en misschien kokos doorheen doen. Maar dan kan ik het waarschijnlijk beter zelf maken.’
Eat Natural super granola
€ 4,50- Ingrediënten: 26% haver, 25% gemengde zaden, 7% amandelen, 15% honing, 5% kikkererwten + erwtenproteïne, raapzaadolie, geschaafde kokos.
- Voedingswaarde: 509 kcal/100g, 32% voornamelijk onverzadigd vet, suiker 12,8%, 5,9% vezels, 16,7% eiwit.
- Gewicht: 400 g
- Nutriscore: geen
Loethe: ‘Ziet er aantrekkelijk uit, vooral met die groene pompoenpitten. Ik proef iets van kaneel en wat te overweldigend kokos.’ Anja: ‘Ziet er leuk uit, verschillende zaadjes, nootjes en kokos en ik vind hem erg lekker, zou ‘m zo kopen. Maar ik ben dol op kokos.’ Mary-Ann: ‘Ziet er inderdaad heel afwisselend uit en ik vind ‘m best lekker, maar alles smaakt naar kokos.’ Patrick: ‘Wel lekker, maar jammer dat het in melk of yoghurt lijkt te smelten, dan is de crunch snel weg.’
Jordans the original crunchy granola
€ 3,50- Ingrediënten: havervlokken, gedroogd fruit en gesneden amandelen, koolzaad-/zonnebloemolie, 1% honing, zonnebloempitten, natuurlijk aroma.
- Voedingswaarde: 411 kcal/100g, 10,3% voornamelijk onverzadigd vet, 21% suiker, 6,1% vezels, 10,4% eiwit
- Gewicht: 450
- Nutriscore: B
Loethe: ‘De enige van de acht waar wél rozijnen in zitten, maar verder ziet het er weer vrij saai uit. Erg zoet en daardoor blijf je er ook van eten.’ Henriëtte: ‘Heerlijk! Lekker zoet, mét rozijnen en toch goed kauwen. Ik zou ‘m zo kopen!’ Anja: ‘Zoet klopt, je hebt meteen alle suiker voor die dag binnen.’ Mary-Ann: ‘Smaakt als ouderwetse cruesli, erg zoet, af en toe een schilfertje noot en rozijnen. Maar verder smakeloos en volgens mij niet erg gezond.’ Ronald: ‘Lekker! Wel vrij zoet, maar ik zou ‘m zo kopen. Geen idee of het gezond is, ik zou het meer als snack eten, af en toe een handje.’
Tasty Basics granola naturel, less carb
€ 3,69- Ingrediënten: sojavlokken, sojastukjes, havervlokken, witlofwortelvezel, dadels, 5% lijnzaad, kokos, kaneel, aroma.
- Voedingswaarde: 407 kcal/100 g, 16% voornamelijk onverzadigd vet, 9,6% suiker, 25% vezels, 32% eiwit.
- Gewicht: 350 g
- Nutriscore: A
Loethe: ‘Dat ziet er aantrekkelijk uit: mooi goudgeel geroosterd, je ziet zaadjes en nootjes. Maar bij dooreten wordt het taai en droog. Ik denk dat er geroosterde sojastukjes en misschien erwten in zitten.’ Patrick: ‘Verrassend anders en lekker!’ Henriëtte: ‘Geurt en smaakt naar koekjes met vanille en kaneel, maar wat een bittere nasmaak.’ Ronald: ‘Voor een keer wel lekker omdat hij niet op de andere granola’s lijkt.’ Mary-Ann: ‘Knapperig, maar met een beetje raar smaakje.’ Anja: ‘Te veel zaadjes die tussen je tanden gaan zitten en bitter.’
Quaker Cruesli 4 nuts
€ 4- Ingrediënten: havermout, volkoren tarwe, glucosestroop, zonnebloemolie, suiker, gemengde noten 10,7%, rijste- en tarwebloem, oligofructose, honing, natuurlijk aroma.
- Voedingswaarde: 462 kcal/100 g, 19% voornamelijk onverzadigd vet, 12% suiker, 10% vezels, 8,5% eiwit.
- Gewicht: 450 g
- Nutriscore: A
Loethe: ‘Dit heeft een rare, bijna kunstmatige smaak. Beige brokjes met stukjes noot én nootaroma, denk ik zo.’ Patrick: ‘Klopt, de eerste hap is een klap in je gezicht.’ Anja: ‘Ik proef echt niks raars, vind ‘m lekker zoet en knapperig.’ Henriëtte: ‘Blijft ook crunchy in de yoghurt, er zou een rozijntje in mogen.’ Mary-Ann: ‘Dit is zoet, heel notig, maar eigenlijk een soort snoep.’ Ronald: ‘Echt niks bijzonders, lijkt erg op andere granola’s, of word ik granola-moe?’
Bolletje krokante notenmix muesli
€ 3,10- Ingrediënten: havermeel, gepofte tarwe, oligofructose, 8% noten, zonnebloemolie, dadelsapconcentraat, magere cacaopoeder, zout, aroma.
- Voedingswaarde: 428 kal/100 g, 14% voornamelijk onverzadigd vet, 5% suiker, 13% vezels, 12% eiwit.
- Gewicht: 375 g
- Nutriscore: A
Loethe: ‘Ik proef een vleug cacao, redelijk knapperig maar dat is meteen weg in melk, dan wordt-ie taai. Noten? Waar dan?’ Mary-Ann: ‘Die cacao proef ik ook, maar verder vind ik de smaak vrij vlak. Te fijn van structuur en de noten zijn onvindbaar!’ Wim: ‘Ik had één cashewnoot … Maar helaas smaakte die niet naar cashew, maar nogal muf.’ Henriëtte: ‘Ik vind hem wel lekker met dat chocoladesmaakje, ook knapperig, hoewel dat in yoghurt snel minder wordt.’
Zonnatura krokante muesli naturel
€ 4- Ingrediënten: havervlokken, zonnebloempitten, gerstevlokken, haverbloem, zonnebloemolie, dadelsiroop, gepofte rijst, acaciavezelpoeder, lijnzaad, kaneel.
- Voedingswaarde: 428 kcal/100 g, 14% voornamelijk onverzadigd vet, 5% suiker, 13% vezels, 12% eiwit.
- Gewicht: 375 g
- Nutriscore: geen
Loethe: ‘Bitter! Ik denk dat er ranzig lijnzaad in zit. Ook niet knapperig, meer taai.’ Ronald: ‘Afgrijselijk! Enorm bitter.’ Wim: ‘Bittere, gepofte narigheid.’ Mary-Ann: ‘Als het niet zo bitter zou zijn, zou het nergens naar smaken. Smakeloze, non-descripte, bittere granola.’ Henriëtte: ‘En het ziet er bovendien saai en grauw uit, maar ter verdediging: dat geldt voor meer granola’s.’
Door Loethe Olthuis
In editie Editie 5 (2024)
Ingrid Hogeweg
13-12-2024 om 17:14Waarom geen huismerken getest? Vaak ook heel goed en een stuk goedkoper.