Introverten & extraverten

Nazima is een sociaal, druk, blij ei. John rommelt het liefst in z’n uppie. Extravert en introvert. De meeste mensen zitten er ergens tussenin. Maar soms is één van deze persoonlijkheidskenmerken wel heel nadrukkelijk aanwezig in iemand.

‘Dat ik mijn enthousiasme met iedereen wil delen, irriteert sommige mensen’
nazima

Nazima Ramdin (53), een vriend, twee kinderen, senior strategisch communicatieadviseur bij de Rijksoverheid. ‘Een oud-klasgenootje van me kwam naar een feestelijk evenement dat ik aan elkaar praatte en zei: ‘Je bent helemaal niks veranderd. Vroeger was je al zo, nu is het je werk.’ Ze had gelijk. Als kind wilde ik al altijd de beurt en stond ik graag op het podium. Thuis zette ik de familie op de bank en voerde ik een dansje op, bijvoorbeeld op Dancing Queen van Abba. En iedereen hing aan mijn lippen als ik grappen ging vertellen. Ik houd van mensen, mensen houden van mij. Ik praat met iedereen: de bakker, de schoonmakers, een marktkoopman, een CEO. Netwerken kan ik als de beste en vind ik alleen maar leuk. Ik hoor heel vaak van mensen: ik wou dat ik dat durfde.

Collega’s vragen of ze het ook kunnen leren. Ja, dat kan. Het moet wel een klein beetje in je persoonlijkheid zitten, want voor een introvert persoon zal het een crime zijn om op iemand af te stappen. Je moet niet bang zijn om te falen. Misschien is het buiten je comfortzone, maar begin dan klein, in een veilige omgeving. Als je alleen maar criticasters om je heen hebt, is het veel enger. Op feestjes ben ik de gangmaker, als de dans geopend moet worden, ben ik er als de kippen bij. Als mensen er een beetje verloren bij staan en overduidelijk niemand kennen, ga ik naar hen toe voor een praatje.

Niet iedereen vindt het leuk als je zo extravert bent. Gelukkig zijn de reacties overwegend positief en vinden de meeste mensen mijn openheid inspirerend, maar er zijn vast mensen die me niet kunnen uitstaan en denken: oh god, daar heb je háár weer. Maar ik ben gewoon superenthousiast en een blij ei en ik wil dat enthousiasme met iedereen delen. Blijkbaar irriteert dat sommige mensen. De meest wijze les in dit licht kreeg ik van mijn opa, hij zei: ‘Laat niemand die schittering van je afpakken.’

‘Ik weet wat ik wil zeggen, maar het komt er niet uit’
john

John Mulder (55), getrouwd, twee kinderen, twee kleinkinderen, werkzaam in de cacao verwerkende industrie. Kan genieten van gezelschap, maar is het liefst alleen. ‘Vooral als er emoties bij komen kijken, klap ik dicht. In mijn hoofd weet ik precies wat ik wil zeggen, maar het komt er niet uit. Dat ik niet goed kan praten en alles zich vooral in mijn binnenwereld afspeelt, is een van de redenen dat mijn vrouw en ik een paar jaar geleden zijn gescheiden. Gelukkig zijn we weer bij elkaar gekomen. Ik zal in gezelschap niet snel het woord nemen, en al helemaal niet spontaan op iemand afstappen.

Ik zie mijn introversie terug in mijn zoon van 27; hij is nog extremer dan ik. Ik ben daardoor wel iets opener geworden, ik wil hem het goede voorbeeld geven. Als ik merk dat hij niet wil praten, laat ik hem met rust, maar mijn vrouw trekt het eruit. Ik wil absoluut niet op de voorgrond treden, ook niet op mijn werk. Tijdens een cursus zal ik nooit mijn hand opsteken. De middenmoot past me meer. Ik word liever gewaardeerd om wat ik doe en wie ik ben dan dat mensen zeggen: die is altijd haantje-de-voorste.

Ik ben introvert, maar ook verlegen. Dat vindt voor een deel zijn oorsprong in het feit dat ik dyslexie heb die zich vooral uit in mijn spraak; moeilijke woorden krijg ik er niet uit. Ik schaam me daarvoor en houd me mede daarom op de achtergrond. Ik vind feestjes in principe leuk. Maar niet iedereen snapt dat ik heel erg geniet als ik alleen maar kijk en luister. Dat vind ik gezellig, ik ga gewoon niet uit mezelf een gesprek aan. Toch ben ik ook altijd blij als een sociale gebeurtenis weer achter de rug is.

Mijn ouders hebben min of meer mijn opleiding bepaald. Veel liever was ik op de vrachtwagen gegaan; lekker in mijn eentje de wereld rond. Maar ja, dan had ik mijn vrouw misschien niet ontmoet. Gevoelsmatig paste dat alleen-zijn toen al bij me. Als ik aan het klussen ben in en om het huis en iemand vraagt: ‘Zal ik je helpen?’, zeg ik ook altijd nee. Laat mij maar lekker in mijn uppie rommelen.’

Op drukke plekken met veel mensen lekt al mijn energie weg’
ROBIN

Robin van Tilborg (26), virtual assistant, heeft een relatie. Ze is introvert en laadt het beste op als ze alleen is. ‘Je ziet tijdschriftartikelen voorbijkomen met als thema: Wat kun je doen als je introvert bent?, maar nooit: Zo ga je om met je extraversie. We leven in een maatschappij waar extraversie de norm is, dat vind ik zonde. Introverte mensen hebben ook hun kracht. Vooral tijdens mijn opleiding voelde ik vaak de druk om net als anderen mijn mond open te trekken. Hierdoor klapte ik nog meer dicht en wist ik niet wat ik moest zeggen.

Ik kreeg op het hbo vaak de feedback dat ik me meer moest laten horen. Maar ik merkte dat er vaak niet naar me werd geluisterd. Dan zei ik iets en werd het niet opgevangen. Als iemand anders vlak daarna dan nagenoeg hetzelfde zei, kreeg die persoon te horen: ‘Ja, wat een goed idee!’ Hierdoor heb ik me vaak onzeker gevoeld, waardoor ik niets meer durfde te zeggen. Vooral grote groepen met nieuwe mensen kosten me energie, ik weet dan nooit zo goed waar ik moet staan. Ik meng me liever niet. Ik gedij het beste in kleine groepen.

In mijn vriendenkring hoef ik niet de hele tijd ‘aan te staan’, maar als ik met mensen afspreek en veel moet praten, heb ik wel echt twee dagen op de bank nodig om op te laden. Dat kan ik ook als mijn vriend er is, maar uiteindelijk heb ik toch altijd één of twee avonden helemaal in mijn eentje nodig. Hij is lid van een studentenvereniging en spreekt dan meestal daar af. Mensen kunnen verbaasd zijn als ik helemaal losga op een feestje, ik houd van dansen en ga vaak als laatste weg. Maar na een feest plan ik een paar dagen niks, ik moet daarvan bijkomen. Mijn stelregel is: maximaal drie avonden per week iets sociaals, en bij voorkeur niet achter elkaar.

Afgelopen najaar ging ik naar het Amsterdam Dance Event. Op het moment zelf voel ik niet dat het me energie kost, maar na afloop ben ik compleet leeg. Op drukke plekken met veel mensen lekt al mijn energie weg. Ik werk nu vanuit huis als virtual assistant, maar heb in het verleden wel op kantoor gewerkt. Als er veel rumoer was, zette ik een koptelefoon op om me af te sluiten.’

‘Ik vind het moeilijk om een gesprek gaande te houden’
KIM

Kim Dekker-Ellermeijer (35), getrouwd, twee dochters, werkt als zelfstandig webdesigner. Ze kan genieten van feestjes, maar vind een-op-een of in haar eentje zijn toch het prettigst. ‘Vroeger zeiden ze dat ik verlegen en teruggetrokken was. Als je dat vaak genoeg hoort, neem je het voor waar aan. Ik kom uit een overwegend extravert gezin. Als nakomertje moest ik vaak met mijn ouders mee naar vrienden, soms grote groepen mensen. Dat vond ik maar niks. Ik bleef liever alleen thuis. Ik besefte dat ik anders was, maar kon mijn vinger er niet op leggen.

Mijn oudste dochter is, net als ik, heel introvert. Onlangs moest haar hele klas in lockdown, blijer kun je haar niet krijgen. Lekker in haar pyjama in haar eigen huis aan het werk. Ik kan genieten van feestjes, helemaal als er muziek is en er wordt gedanst. Dan kan ik het heus wel laat maken. Ik moet daarna wel in mijn eentje opladen.

Niet lang geleden was ik op een verjaardag waar ik bijna twee uur met iemand stond te praten. ‘Doe niet zo ongezellig, kom dansen!’ zeiden mensen. Maar ik vind een-op-een het fijnst, dan kun je de diepte in. Ik ben niet goed in koetjes en kalfjes. Ik val snel stil en vind het moeilijk om een gesprek gaande te houden. Ik zie nu vooral de mooie kanten van introversie. Je verbindt op een andere manier. Maar het kan me wel in de weg zitten, vooral met werkgerelateerde dingen. Ik moest pas naar een netwerkborrel, dat soort dingen vind ik lastig. Ik moet mezelf echt pushen omdat ik weet dat het belangrijk is om te gaan. Er waren vijftig vrouwen, helemaal niet zo veel, maar voor mij voelt dat als een stadion vol. De dag na zo’n event plan ik bewust niets, ik heb dan een soort kater, ik ben helemaal leeg. Ik wou dat dat mij net zo makkelijk afging als sommige anderen; ontspannen bij iedereen langslopen en netwerken, maar dat lukt mij simpelweg niet.

Mijn man is zowel introvert als extravert. Hij zit voor zijn werk thuis vaak de hele dag te bellen. Ik zou daar helemaal kriegel van worden. En hij begrijpt er helemaal niks van dat ik, als mijn telefoon een keer gaat, geen zin heb om op te nemen.’

’Mijn vrouw zegt weleens: ‘Jij praat nog tegen een lantaarnpaal”
JOS

Jos van Gorkum (56), getrouwd, twee kinderen, werkzaam als trademarketeer. Hij is bijzonder extravert en houdt van aandacht en gesprekken. ‘Ik ben coach van een hockeyteam en begin langs de lijn steevast gesprekken met mensen. Dan vraag ik bij wie iemand hoort, zo ontstaat meestal wel een gezellig praatje. Het is toch leuk om mensen te leren kennen, ook al zie je ze in de regel nooit meer. Ook bijvoorbeeld in de rij in een pretpark. Als die lang is, zeg ik iets als: ‘Nou, we kunnen wel een tent opzetten’, of je haakt in op een gesprek dat anderen op zo’n moment hebben. Dan sta je weer een kwartier lekker te kletsen. Of je hebt een leuke conversatie wanneer je aan de picknicktafel je frietje eet. Ik word daar blij van. Je houdt er soms leuke contacten aan over, ik heb zelfs ooit een baan gekregen omdat ik iemand vertelde dat ik zoekende was.

Mijn vrouw zegt weleens: ‘Jij praat nog tegen een lantaarnpaal.’ Natuurlijk is niet iedereen ervan gediend, je treedt toch iemands persoonlijke levenssfeer binnen. En als je begint te praten tegen een introvert die jou niet kent, druist dat waarschijnlijk in tegen alles wie hij is. Er zijn vast mensen die denken: daar heb je die kabaalschopper weer, doe eens rustig. Als iemand de boot afhoudt als je in de bedrijfskantine vraagt of je erbij mag komen zitten, is dat natuurlijk niet altijd leuk; dat is afwijzing nooit. Maar je leert daarmee omgaan. En ik laad niet alléén maar op van groepen mensen – als er te veel mensen zijn op een feest, ga ik liever buiten even een sigaartje roken.

Vroeger op school hield ik al van aandacht. Dat konden leraren niet altijd waarderen. Ik had een reputatie van grappenmaker, dat gaf me een bepaalde status. Maar ik gebruikte humor ook wel om mijn onzekerheid te maskeren. Het grappige is dat ik thuis vaak degene ben die de kalmte bewaart: mijn vrouw en dochters zijn niet extravert, maar hebben wel zeer uitgesproken karakters. Ik ben degene die dan zegt: ‘Rustig!’’

Dit is een bijlage van: