Vijf keer gezond en hip eten, maar is dat ook echt gezond?

Culinair onderzoeksjournalist Loethe Olthuis weet alles van gezond eten, diëten en voedingsproducten. Dit keer gaat het over hip eten waarvan wordt gezegd dat het gezond is. Dus moeten we allemaal aan het zeewier?

Je hebt niks aan de vitamine B12 in zeewier

Zeewier bevat eiwitten, ijzer, jodium, vitamine B1 en C, vezels én gezonde vetzuren, dezelfde die in vis zitten. Een gezonde groente dus. Daarnaast zou zeewier veroudering, te hoog cholesterol, kanker en overgewicht tegengaan, maar daarvoor is geen enkele wetenschappelijke onderbouwing. Sterker: als je veel zeewier eet, kun je ongezond veel jodium binnenkrijgen.

Zeewier zou voor vegetariërs en vegans ook een goede bron zijn van vitamine B12, dat verder alleen in dierlijke voedingsmiddelen zoals vlees, vis en zuivel zit. Wat vetzuren betreft kan zeewier een alternatief zijn voor mensen die geen vis eten. Met 100 gram zeewiersalade krijg je evenveel visvetzuren binnen als met een haring, zegt de Consumentenbond. Helaas kan ons lichaam de vitamine B12 uit zeewier niet opnemen. Vegans moeten dus een B12-supplement bijslikken.

Verwacht geen wonderen van kurkuma

Kurkuma, ook wel geelwortel of koenjit, is de wortel van de tropische Curcuma longa-plant. Kurkuma heeft weinig smaak, maar wordt in oosterse keukens gebruikt om bijvoorbeeld rijst geel te kleuren. En de stof curcumine in kurkuma zou ook werken tegen koorts en infecties, spijsverteringsproblemen, artritis, reuma en leveraandoeningen, en zelfs goed zijn tegen depressies, kanker en alzheimer. Ook zou kurkuma helpen bij afvallen.

Uit diverse medisch-wetenschappelijke studies bleek dat de stof curcumine in kurkuma een pijnstillende en ontstekingsremmende werking heeft en zelfs de groei van kankercellen zou kunnen vertragen. Maar het is de vraag hoe dit in de praktijk uitpakt. Curcumine gaat namelijk gemakkelijk verloren onder invloed van licht, water, zuurstof en verhitting. Bovendien verwerkt ons lichaam curcumine heel slecht. Er wordt gezocht naar manieren om curcumine beter opneembaar te maken, maar verwacht voorlopig nog geen wonderen. Ten slotte kunnen kurkumasupplementen de bijwerkingen versterken van sommige medicijnen en zelfs de werking van kankermedicijnen verzwakken. Check daarom altijd eerst bij je arts of apotheker.

Eet sojabonen met mate

In de supermarkt vind je edamame, verse, gekoelde sojabonen, als ‘sla-verrijker’ of hippe, eiwitrijke snack. Maar in alle rauwe bonen en zeker in sojabonen zit de natuurlijke gifstof lectine. Wanneer je daar te veel van binnenkrijgt, word je misselijk, krijg je buikpijn, koorts en diarree. Uiteindelijk kan lectine zelfs je darmen en nieren beschadigen.

De gifstof wordt alleen onschadelijk door verhitting. De snack-sojabonen in de supermarkt worden verkocht ‘om direct te eten’. Maar ze zijn niet verhit, hoogstens even geblancheerd. Dat is veel te kort om de lectines onschadelijk te maken, zegt voedings­wetenschapper Jaap Seidell. Toch mogen de bonen verkocht worden, omdat er helemaal geen eisen zijn voor de hoeveelheid lectine in peulvruchten. Bovendien zullen er maar weinig mensen zijn die eventuele buikklachten wijten aan sojabonen, zegt de Vegetariërsbond. Kook ze dus zelf of eet ze met mate. (Soja)bonen uit blik zijn wel gekookt en kun je rustig eten.

Jackfruit is geen goede vleesvervanger

Je koopt het in blik of als vleesvervanger: jackfruit, de vrucht van de tropische nangkaboom (jack tree). Door de vezelige structuur lijkt jackfruit op vlees. Maar jackfruit is helemaal geen goede vleesvervanger. Er zit vrijwel geen eiwit in, ijzer of vitamines B6 en B12 – belangrijke voedingsstoffen die wel in vlees zitten. Je kunt best af en toe jackfruit eten, maar meer als snack dan als vleesvervanger.

Let op de calorieën in avocado

Avocado’s? Supergezond. Gemalen avocadopit zou helpen bij afvallen en darmproblemen, het cholesterolgehalte verlagen en veroudering tegengaan. Avocadovruchtvlees zit inderdaad vol gezonde voedingsstoffen, maar ook vol calorieën.

Verder is er nooit maar één voedingsmiddel gezond: het gaat om je gehele voedingspatroon. Van elke dag een avocado word je dus niet gezonder. Verder zorgt de teelt van tropische avocado’s voor veel milieu­problemen, zoals waterschaarste. Ten slotte is het zeer de vraag of het wel gezond, of zelfs veilig, is om gemalen avocadopitten te eten, zegt het Voedingscentrum. Eet gerust af en toe avocado en kweek een avocadoplant van de pit.

Info: Voedingscentrum