Heimwee bij volwassenen en kinderen

Een ziekmakend verlangen naar huis. Geen moment van de vakantie kunnen genieten. En als bonus de schaamte. De impact van heimwee is enorm, zowel voor de degene die het heeft als voor de omgeving. Journalist Marije de Jong overwon haar lange heimweehistorie.

Onlangs was ik een weekje in Parijs en deed ik iets wat ik nog nooit eerder had gedaan. Ik pakte mijn koffer uit. Ik hing mijn kleren in de kast, stalde de toiletspullen uit in de badkamer en legde m’n boeken op het nachtkastje. Voorheen bleef alles steevast in de koffer, klaar om direct te vertrekken als de heimwee zou toeslaan. En nu maakte ik zomaar een thuis van de hotelkamer. Dat was het moment dat ik dacht: misschien moet ik toch eens over heimwee schrijven. Over hoe het voelt. Over mijn pogingen de boel te saboteren, in de hoop dat we niet zouden gaan. Over de keren dat de logeerpartij of vakantie halsoverkop moest worden afgebroken. Over mijn man, die er niets van begreep maar altijd begripvol was. Over hoe schuldig ik me vaak voelde. Terugkijkend, nu ik de heimwee met vallen en opstaan heb overwonnen, realiseer ik me hoeveel impact dat op ons leven heeft gehad.

Buikpijn en stille tranen

Een van de eerste pijnlijke herinneringen. Ik ben een meisje van zeven en mag met de buurvrouw, een hardwerkende weduwe met twee dochtertjes, mee naar een huisje in de bossen. Zodra het gaat schemeren slaat de heimwee toe. Buikpijn, stille tranen. Vanuit een telefooncel worden mijn ouders gebeld. Met een geleende auto komt mijn vader me halen, honderd kilometer heen en honderd kilometer terug. Nog voel ik de schaamte omdat ik het voor iedereen heb verpest.

‘Ik wilde maar één ding: terug naar huis’

Als puber was ik onuitstaanbaar tijdens de familievakanties. Dat lag niet aan de leeftijd, wat mijn ouders dachten, maar omdat ik me zo ellendig voelde. Dat patroon zette zich voort toen ik later met mijn man op vakantie ging. Wonderlijk genoeg bleef ik het trouwens wel proberen, zeker toen de kinderen kwamen. Maar geen bestemming met water ertussen, want afhankelijk zijn van een boot of vliegtuig – dat nooit.

Mama heeft heimwee, ze wil naar huis. De jongste roept: ‘Maar mama, wij zijn er toch?!’

Met de auto en eigen tent (en eigen hangmat!), lukte het soms om me een paar dagen happy te voelen. Tot die vakantie in de Provence en de onrust maar bleef. Misselijk, doorwaakte nachten, geen hap door m’n keel. Naar de dorpsdokter voor rustgevende pillen. ‘Mama heeft heimwee’, legde mijn man aan de kinderen uit. ‘Dat betekent dat ze naar huis wil.’ ‘Maar mama, wij zijn er toch?!’ Ik hoor het de jongste nog zeggen, zijn woorden snijden weer door mijn ziel. Hoe onbegrijpelijk en verdrietig is het als je moeder zo ongelukkig is te midden van haar lievelingsmensen.