Elke dag een pilletje

Alle dagen een kinderaspirientje en je zou de kans op een hartinfarct en kanker aanzienlijk verkleinen. Hebben we hier te maken met een wonderpil, ja of nee?

Ja, aspirine werkt bloedverdunnend

Acetylsalicylzuur, de stofnaam van aspirine, werkt niet alleen pijnstillend en ontstekingsremmend, maar ook bloedverdunnend. Dat is de reden dat het vaak wordt ingezet bij hart- en vaatproblemen. Sjors Konijn, huisarts in Purmerend, legt uit: ‘Het idee is dat je door het verdunnen van bloed minder snel last hebt van de vorming van bloedpropjes die een hart- of herseninfarct zouden kunnen veroorzaken.’

Ja, een lage dosering aspirine is effectief als bloedverdunner

Er zijn wel andere bloedverdunners op de markt, zoals acenocoumarol. Dat heeft een iets sterkere werking, maar als je die pillen slikt, moet je elke twee à drie weken naar de trombosedienst om je bloed te checken en eventueel de dosering bij te stellen. Clopidogrel is een alternatief, maar dat is erg duur en bovendien is er veel minder onderzoek naar de werking gedaan. Aspirine werkt bewezen in een lage (kinder)dosering: 80 mg per dag is genoeg.

Ja, aspirine vermindert het risico op hart- en vaatziektes

Huisartsen raden zo’n dagelijks aspirientje regelmatig aan. Sjors Konijn: ‘Dagelijks preventief een aspirientje in een lage dosering slikken, is zinvol als je al een geschiedenis hebt van hart- en vaatzieken: denk aan een TIA, hartinfarct of angina pectoris. Ander voorbeeld: claudicatio intermittens, ook wel bekend als etalagebenen, waarbij beenslagaderen dichtslibben. In al deze gevallen zijn de vaten aangetast door verkalkings- of vervettingsprocessen. Een bloedpropje kan de boel dan acuut afsluiten en in het ergste geval een nieuw infarct of beroerte tot gevolg hebben. Aspirine helpt die kans te verkleinen.’

Nee, aspirine heeft wel bijwerkingen

Klinkt alsof eigenlijk iedereen op voorhand aan de aspirine moet. Toch is dat niet waar. Dat heeft te maken met de mogelijke bijwerkingen: maagpijn en zelfs een maag- of hersenbloeding. Voor hart- en vaatziektelijders valt de balans positief uit. Door preventief aan de aspirine te gaan, vermindert de kans op een nieuw infarct met ongeveer een kwart. Anders gezegd: als 1000 patiënten 2 jaar lang aspirine slikken, zullen er tussen de 35 en 40 infarcten voorkomen worden, maar ontstaan er ongeveer 1 hersenbloeding of 8 maag/ darmbloedingen. Ben je echter gezond, dan zijn de voordelen van aspirine kleiner. Kwestie van risicomanagement: de kans dat je dan een maag- of hersenbloeding krijgt weegt zwaarder dan de voordelen die aspirine oplevert voor hart en vaten.

Nee, de werking van aspirine tegen kanker staat niet vast

Hoe zit het dan met al die onderzoeken die je bijna wekelijks voorbij ziet komen met berichten dat een eenvoudig aspirientje zou werken tegen bijvoorbeeld darm- of prostaatkanker en diabetes? Los van het feit dat het vanwege de eventuele heftige bijwerkingen niet verstandig is om zomaar aan de aspirine te gaan, is er nog geen definitief bewijs. Veel van de onderzoeken rammelen, omdat er bijvoorbeeld te weinig testpersonen waren of er waanzinnig hoge – en dus risicovolle – doseringen zijn gebruikt. conclusie, standaard aan de aspirine is niet aan te raden. Zelfs als er hart- en vaatziekten in de familie voorkomen, is dat geen reden om bij voorbaat naar de aspirientjes te grijpen. Ben je gezond en wil je je kansen op een infarct of beroerte verkleinen? Dan zit er maar één ding op: gezond eten en veel bewegen.