Broodnodig

Er bestaan nogal wat misverstanden over brood. Je zou er dik van worden (integendeel!) omdat er veel koolhydraten inzitten. Maar de koolhydraten in brood leveren juist lang energie, dus die zijn prima. Wil je nog meer fabeltjes en feiten weten?

Brood is toch slecht voor je?

Dat is een hardnekkig fabeltje. Brood van gluten bevattende granen als tarwe, spelt en rogge kan wel ongezond zijn als je overgevoelig bent voor gluten of de auto-immuunziekte coeliakie hebt. Dan kun je gluten – eiwitten – niet goed verteren. Er zijn maar weinig mensen die zulke aandoeningen hebben: coeliakie komt maar voor bij zo’n 1 procent van de bevolking.

Er hebben toch veel mensen last van gluten?

Op dit moment volgt tussen de 2 en 7 procent van de Nederlanders een glutenvrij dieet, terwijl ze dat medisch gezien niet zouden hoeven doen. Glutenvrij eten zou gezonder zijn, beter voor de lijn of beter voor de spijsvertering. Maar volgens dr. Al-Toma, maag-darm-leverspecialist bij het St. Antonius Ziekenhuis in Utrecht, bestaat er veel misinformatie over gluten-gerelateerde aandoeningen. Daardoor kunnen mensen denken dat hun ziektesymptomen door gluten veroorzaakt worden, terwijl dat niet zo is.

Dus brood is gezond?

Brood, vooral volkoren, is supergezond. Het is een belangrijke bron van voedingsvezels, eiwitten, vitamines (vooral B) en mineralen zoals jodium. Alle soorten zijn prima: tarwe, spelt, haver of rogge.

Maar je wordt wel dik van brood. Toch?

Integendeel. Brood is prima voor de lijn: een volkorenboterham bevat ongeveer 80 kilocalorieën, minder dan een middelgrote banaan. Vooral volkorenbrood bevat veel voedingsvezels. Daardoor verzadigt het beter en langer dan wit brood, zonder dat het meer calorieën bevat.

Brood bevat toch veel koolhydraten?

Klopt. Koolhydraten hebben een slechte naam, met name door suiker, een koolhydraat dat snel wordt opgenomen in je bloed, wat voor schommelingen in je bloedsuikerpeil zorgt. Dat is ongezond en maakt dat je sneller honger krijgt. Maar de zogenaamde ‘complexe’ koolhydraten in bruinbrood en volkorenbrood worden gelijkmatig in je bloed opgenomen, waardoor ze lang energie leveren.

Waarom is jodium in brood belangrijk?

Als je te weinig jodium binnenkrijgt, loop je het risico op ernstige schildklierproblemen. Die komen steeds meer voor, doordat er minder brood wordt gegeten wordt. Jodium zit verder alleen in zeevis en zeewier. Aan biologisch brood en broodvervangers zoals crackers wordt niet altijd jodium toegevoegd. Check de ingrediëntenlijst op de verpakking of vraag het na.

Lees ook deze bijlage

Het belang van brood

Het belang van brood

We eten met zijn allen steeds minder brood, maar het staat wel in de Schijf van Vijf. Waarom eigenlijk?

Verder lezen

Is donker brood altijd volkorenbrood?

Donkere broodsoorten zien er gezond uit, maar bestaan vaak grotendeels uit bloem, bijgekleurd met moutmeel of karamel: ze zijn dus eigenlijk wit of lichtbruin. Maar sinds 2022 is het Warenwetbesluit Meel en Brood aangescherpt. Nu moet er op elk brood precies staan of het wit, bruin of volkoren is, en ook de graansoort. Zo word je niet meer misleid door fantasienamen als ‘molenbrood’ of een donker kleurtje.

Is desembrood gezonder dan gewoon brood?

‘Gewoon’ brood rijst doordat gist in contact met koolhydraten en vocht koolzuurbelletjes vormt. Die duwen het deeg omhoog en maken het luchtig. Desembrood rijst door (zuur)desem, een papje van meel en water. Daarin ontwikkelen zich na uren of zelfs dagen ook gistcellen en melkzuurbacteriën. Zulke ‘natuurlijke’ fermentatie zou het brood gezonder en beter verteerbaar maken, maar daar is geen wetenschappelijk bewijs voor. De melkzuurbacteriën zorgen voor de speciale, zure smaak van desembrood. Intussen is dat desemsmaakje zo populair dat er aan veel gistbrood wat desem wordt toegevoegd, puur voor de smaak.

Is speltbrood gezonder dan tarwebrood?

Nee. Spelt en tarwe zijn zusjes, alleen onder de microscoop kun je het verschil zien. Speltbrood is alleen duurder.

Zit er ook eiwit in brood?

Brood barst van de eiwitten! Twee sneetjes volkorenbrood bevatten bijna acht gram eiwit, meer dan een beker (200 ml) halfvolle melk. Brood past daarom goed in het advies van de Gezondheidsraad om meer plantaardige en minder dierlijke eiwitten te eten. Als je brood combineert met bijvoorbeeld peulvruchten (hummus) of noten (pindakaas), dan kan je lichaam het eiwit nog beter opnemen.

Lees ook deze bijlage

Heeft een koolhydraatarm dieet zin?

Heeft een koolhydraatarm dieet zin?

Atkins, De Voedselzandloper, Broodbuik. Dieet- en gezondheidsboeken die allemaal één advies geven: gooi die koolhydraten eruit! Maar word je daar echt slanker en fitter van? Of is het een broodje aap?

Verder lezen