Zoek de verschillen

Antoinette verbaast zich er al jaren over dat de medische wetenschap meer naar mannen kijkt dan naar vrouwen. En al komt daar langzaam verandering in, er is nog een wereld aan kennis te winnen. Oók op het gebied van andere vrouwenzaken. Vandaar ons speciale vrouwennummer.

Eind jaren tachtig werkte ik in Den Haag bij de Anti-Vivisectie- Stichting, zoals de keurige, oorspronkelijk door deftige mensen opgerichte club tegen dierproeven destijds heette. Toen al viel mijn oog op een onderzoek waarin gewezen werd op het feit dat wetenschappers eendrachtig kozen voor mannelijke proefdieren. Alle laboratoriumratten, -muizen en -konijnen die in onderzoeken naar medicijnen werden gebruikt, waren mannetjes, om de doodeenvoudige reden dat vrouwtjes een hormonale cyclus hebben die de resultaten van de proeven kan beïnvloeden. Vrouwelijke proefdieren zouden het onderzoek ingewikkeld maken, en hun hormonen zouden ‘verstorend’ kunnen werken op de resultaten.

Vrouwen zijn niet de afwijking van de mannelijke norm

Ruim een jaar geleden betoogde de Amerikaanse neurowetenschapper Rebecca Shansky dat dit onzin is. Ze wijst erop dat er ook bij mannelijke proefdieren hormoonschommelingen kunnen optreden: het testosteron van dominante mannetjes kan tot vijf keer zo hoog zijn als dat van zijn soortgenoten. Dit wordt door wetenschappers als een non-issue gezien. Een gevaarlijke benadering, stelt Shanksy. ‘Het bevestigt de incorrecte aanname dat het mannelijk lichaam de standaard is, en vrouwen de afwijking.’

Het is maar één voorbeeld dat laat zien dat we veel minder weten over het vrouwenlichaam dan we denken. Hoe kort is het geleden dat ik op school leerde dat de clitoris een klein, gevoelig knopje is? Inmiddels weten we dat het niet zichtbare deel van de clitoris veel groter is, gemiddeld tien centimeter. En de wetenschap begint nog maar net te ontdekken dat vrouwen heel anders reageren op hart- en vaatziekten dan mannen.

Bij hoeveel andere ziektes en aandoeningen zou dit ook het geval zijn? Er is nog een wereld aan kennis te winnen. Vandaar dat we dit nummer helemaal wijden aan vrouwen. Niet alleen over het vrouwenlichaam en gezondheid, maar ook over hoe vrouwen omgaan met geld, werk en daten.
Heel interessant, want we zijn inderdaad niet de afwijking van de mannelijke norm, al zijn vrouwen en mannen wel verschillend. En daar kunnen wij allemaal van leren – vrouwen én mannen.