Meer aandacht voor trombose
Elk uur krijgen elf mensen in Nederland trombose en jaarlijks komt één op de vier patiënten te overlijden. Op 13 oktober vindt voor de zevende keer Wereld Trombose Dag plaats om meer bekendheid te geven aan de aandoening.

Wat is trombose?
Bij trombose raakt een bloedvat verstopt door een bloedstolsel. Dat kan overal in het lichaam optreden. Het kan bijvoorbeeld gebeuren in een ader van een been, waardoor een trombosebeen kan ontstaan. Dat kan leiden tot longembolie: een gedeelte van een stolsel raakt los uit de ader van het been of de buikholte. Dit stolsel wordt meegevoerd met de bloedstroom en komt via de ader door het hart in de longslagader terecht.
Wanneer trombose ontstaat in een slagader kan dat leiden tot een hart- of herseninfarct. Trombose kan levensbedreigend zijn: een stolsel in een slagader kan namelijk voor zuurstoftekort zorgen in organen. In sommige gevallen kan trombose zelfs de dood als gevolg hebben: 1 op de 4 mensen overlijdt aan de directe of indirecte gevolgen van trombose. Snelle herkenning is daarom van levensbelang.
Trombosestichting Nederland doet onderzoek naar trombose en geeft voorlichting. Rond 13 oktober, Wereld Trombose Dag, start de campagne om nog meer aandacht te geven aan deze aandoening.
Hoe herken je trombose?
-
in een arm of been: een vrij snelle en pijnlijke zwelling met een rode of juist blauwachtige verkleuring. De huid staat strak gespannen en is soms glanzend.
-
in de hersenen: uitvalsverschijnselen zoals een scheve mond of een hangende mondhoek. Er kan sprake zijn van ernstige hoofdpijn, verminderd zicht, onsamenhangende spraak, duizeligheid, evenwichtsstoornissen en een doof of tintelend gevoel in een arm of been.
-
in een mannenhart: een drukkend of knijpend gevoel op de borst met aanvullend kortademigheid, zweten, misselijkheid, braken, pijn in de arm, keel, kaak of tussen de schouderbladen.
-
in een vrouwenhart: meestal pijn in de bovenbuik, tussen de schouderbladen, in de kaak, nek of rug en/of extreme moeheid, duizeligheid, een onrustig, angstig gevoel en snelle ademhaling.
-
in de longen: hartkloppingen, plotselinge kortademigheid, pijn of bloed bij zuchten en hoesten, flauwvallen, een gezwollen en pijnlijk been, benauwdheid, zweten en pijn op de borst.
Oorzaken van trombose
Trombose is een zeer complexe aandoening die kan ontstaan door verschillende oorzaken, bijvoorbeeld door slijtage aan de bloedvaten.
• Een ongezond voedingspatroon
• Een hoog cholesterolgehalte
• Hoge bloeddruk
• Hartritmestoornissen: hierbij stroomt het bloed langzamer en is het risico op stolling eveneens groter. Naast een hartritmestoornis zorgt een gebrek aan beweging ervoor dat het bloed minder efficiënt wordt rondgepompt. Daarom is er een groter risico op trombose bij langdurige (bed)rust of lang stilzitten, bijvoorbeeld aan boord van een vliegtuig.
• Verstoring in de balans tussen stoffen die zorgen voor bloedstolling en stoffen die bloedstolling remmen. Dat kan bijvoorbeeld gebeuren door een zwangerschap, bevalling of door het slikken van een anticonceptiepil.
• Beschadiging van een bloedvat door een ongeval of operatie.
•Afwijkingen in het stollingssysteem: in dat geval worden bepaalde stollingseiwitten niet voldoende aangemaakt en is het risico op trombose verhoogd.
Het meest bekende voorbeeld van afwijkingen in het stollingssysteem is Factor V Leiden. Dit is een aandoening die bij 5% van de Nederlandse bevolking voorkomt. Iemand die Factor V Leiden heeft, de pil slikt en lang stilzit in een vliegtuig, heeft tijdens die vlucht een sterk verhoogd tromboserisico. Soms is er echter helemaal geen aanleiding te vinden en ontstaat er spontaan een bloedstolsel. Wie trombose heeft gehad, heeft verhoogd risico op herhaling. De wetenschap is er nog niet achter hoe dit precies komt. Mensen die trombose hebben gehad, krijgen van hun arts medicijnen die stolling in het bloed tegengaan.
Twijfel niet en bel 112
Vanaf het 65ste jaar neemt het risico op trombose toe, maar ook jonge en sportieve mensen kunnen de aandoening krijgen. Een gezonde leefstijl verlaagt het risico, maar het is belangrijk alert te blijven op symptomen, want trombose kan iedereen overkomen. Neem daarom altijd contact op met een arts of bel 112 als je de symptomen herkent.