Heb je een vitaminepil nodig?

Je loopt niet snel een vitaminetekort op, maar toch overschat je misschien je dagelijkse groente- en fruitconsumptie. Of je hebt vanwege leefstijl of leeftijd een vitaminesupplement nodig.   

Voor scheurbuik hoeven we sinds de VOC-tijd eigenlijk niet meer bang te zijn. Dat komt simpelweg omdat ons eten tegenwoordig in principe genoeg vitamines bevat. Toch kun je tekorten oplopen, vertelt Eveline van de Waterlaat. Zij is diëtist, auteur van Nu afvallen en nooit meer aankomen en ze is gespecialiseerd in vitamines en mineralen: ‘Aan vitamine C heb je niet snel een gebrek, alleen al omdat het vaak wordt gebruikt als conserveringsmiddel, bijvoorbeeld in de vorm van ascorbinezuur.’

Dat betekent niet dat je van alle vitamines zomaar genoeg binnenkrijgt. Met alleen een extra glaasje jus d’orange en wat meer sla ben je er nog niet. Van de Waterlaat: ‘Vaak overschat je je eigen fruit- en groente-consumptie. Aangeraden wordt elke dag 250 gram groente en 200 gram fruit te eten, terwijl we vaak niet eens aan de helft daarvan komen. Maar vitamines haal je ook uit vlees, granen, peulvruchten, zuivel of uit plantaardige zuivel of vleesvervangers.’ Om maximaal te profiteren van alle vitamines in groente heeft ze nog een tip: kook niet, maar stoom. Bij koken gaat soms wel een derde van de vitamines verloren, bij stomen blijven vitamines (én smaak) veel beter behouden.

Er is één vitamine die je niet genoeg uit eten kunt halen: vitamine D. Dat maak je voor het grootste gedeelte zelf in je huid aan, onder invloed van zonlicht. Van de Waterlaat: ‘Gelukkig bouwen we er een voorraad van op, waar je, als je vanaf april tot oktober genoeg in de zon bent geweest, op kunt teren. Toch zijn er grote groepen die dagelijks vitamine D zouden moeten slikken, zoals kleine kinderen en ouderen. Minder bekend is dat mensen met obesitas meer vitamine D opslaan in het vetweefsel, waardoor er minder beschikbaar is in het lichaam.’

Voordat je naar de dokter gaat om je vitaminelevels te laten checken, kun je de gratis app Mijn Eetmeter downloaden. Die geeft inzicht in je eetgewoontes en berekent aan de hand van je ingevulde eetdagboek of je genoeg vitamines en voedingsstoffen binnenkrijgt.

Wie moet extra opletten?

Het komt er dus op neer dat je met een gezonde lifestyle niet snel tekorten oploopt. Het is wel zinvol om je vitamine-inname in de gaten te houden als je ouder bent, vegan leeft, medicijnen gebruikt of in een van de hiernaast genoemde ‘extra vitamine D’-groepen valt. En natuurlijk als je klachten hebt die zouden kunnen wijzen op vitaminegebrek. Ga echter niet lukraak aan de supplementen, adviseert Van de Waterlaat: ‘Een multivitamine kan meestal geen kwaad als je er eentje kiest waarvan de ADH (aanbevolen dagelijkse hoeveelheid) per vitamine niet boven de 100 procent gaat.

Kijk uit met het zelf combineren van supplementen, dan krijg je al snel te veel binnen en daar kleven risico’s aan. En als je medicijnen slikt, is het verstandig om vitaminepreparaten bij de apotheek te kopen. Daar kunnen ze je adviseren over een veilig gebruik.’ Een vitaminetekort uitsluiten? Koop geen zelftests via internet, de nauwkeurigheid van de uitslag daarvan laat enorm te wensen over. Ga liever naar de huisarts voor een bloedtest. Dan weet je precies of je eventueel aan de supplementen moet.