Suus Ruis ziet haar hele leven al beren op de weg

Journalist Suus Ruis is een piekeraar en bang voor van alles. Zou ze een angststoornis hebben? Ze onderneemt een zoektocht naar waar haar angst vandaan komt. En hoe ze ervan afkomt.

Suus Ruis is freelance journalist. Ze schrijft regelmatig voor LINDA. en Vrouw magazine van De Telegraaf. Ook heeft ze boeken geschreven, o.a. Wat ze je niet vertellen over mama zijn.

Ik zal er niet omheen draaien: ik ben een schijterd. Altijd geweest. Als kind in de jaren tachtig draaide ik vooral het nummer Bang van Doe Maar helemaal grijs.

‘Engte-, diepte-, hoogtevrees, van nare dingen die ik lees, ben ik bang. Pa-paniek vanbinnen, van torren, slangen, spinnen. Ik zie me van de tiende naar beneden vallen, ik ben bang.’

Ik begreep die jongens van Doe Maar wel. Ik weet niet of zij er inmiddels overheen zijn, ik in ieder geval niet. Een helderziende die ik ooit raadpleegde om de knoop in mijn maag te ontwarren, sprak de wijze woorden: ‘Je bent gewoon een angstig tiepje.’ Ik denk dat ze gelijk had. Ik ben bang voor alles. Bang dat er iets met mijn kind gebeurt, dat ik ineens zonder werk kom te zitten en een faillissement moet aanvragen, dat ik niet genoeg geniet van het leven, bang voor blauwe enveloppen, inbrekers, het verval, de apocalyps, paranormale activiteit; minstens de helft van mijn wakende uren ligt er een soort miniwolkje van zorgelijkheid in mijn buik.

Als ik weer eens met hartkloppingen wakker schiet, vraag ik me soms af of ik een angststoornis heb. Dat zal toch niet? Ik heb het op zich prima voor elkaar en een heerlijk leven. Het is de dreiging van dingen die ik eng vind. En gewone mensen zoals ik hébben toch geen angststoornis. Alhoewel, als ik het even googel (nooit doen natuurlijk!) en kijk naar de kenmerken van een angststoornis volgens het psychiatrisch handboek DSM-5, heb je hem zo te pakken. De symptomen zijn vrij algemeen: piekeren, spierspanning, slecht slapen … Meteen vraag ik me af waar mijn zorgen vandaan komen. Ik heb misschien niet de meest stabiele jeugd gehad, maar zit angst wellicht ook in je genen.

Angstige moeders, angstige kinderen

Ik bel psycholoog Francisca Kramer van psycholooginbloemendaal.nl om het te vragen.
‘Angst heeft verschillende oorzaken’, legt ze uit. ‘De een heeft er meer aanleg voor dan de ander en het kan inderdaad genetisch worden doorgegeven. Dit is aangetoond door onderzoek met ratjes waarbij werd gekeken welke ratjes een ‘gevaarlijk’ parcours durfden af te leggen en welke niet. Angstige rattenmoeders leverden vaker angstige kinderen op.