Hemelbestormer Bas Bloem: ‘Parkinson moet de wereld uit’

Hij zal zich niet vastlijmen aan de A12, maar neuroloog en parkinsondeskundige Bas Bloem strijdt wel tegen het gebruik van pesticiden in de landbouw. Omdat boeren vanwege die gifstoffen een onevenredig hoog risico lopen de ziekte van Parkinson te krijgen. ‘Als ik met Bayer in gesprek ga over hun onkruidbestrijder glyfosaat, denk ik: hoe kun jij rustig slapen?’

• 

• 

Bas Bloem is immer optimistisch gestemd. Non-stop zoekt de hoogleraar neurologie naar manieren om de ziekte van Parkinson te voorkomen, te vertragen of te genezen. Bij deze ziekte sterven bepaalde hersencellen langzaam af en daardoor gaan patiënten anders bewegen; ze worden vaak stijver en gaan meer trillen. Ook gaan ze zich anders gedragen en voelen. Bloem voert zijn strijd in zijn spreekkamer en als wetenschapper, ook in de (sociale) media houdt hij onvermoeibaar parkinson onder de aandacht.

Op 11 april, Wereld Parkinson Dag, postte hij een vrolijk filmpje waarop hij in het kader van de actie Dance4Parkinson uitbundig danste op Let’s Stick Together. ‘Dat nummer was met zorg gekozen: we moeten immers samen het gevecht tegen parkinson aangaan! En dan zal het eens lukken om deze hersenaandoening de wereld uit te krijgen. Ik heb als hoogleraar 65 promovendi afgeleverd en in elk proefschrift word ik in het dankwoord als ‘enthousiast’ of ‘bevlogen’ omschreven’, zegt hij in zijn Radboudumc Expertisecentrum voor Parkinson en Bewegingsstoornissen in Nijmegen. ‘Dat klopt ook wel. Ik probeer ook een beetje een wereldverbeteraar te zijn.’

Waarom juist op het gebied van parkinson?

‘Dat is toeval. Mijn moeder kreeg op haar dertiende multiple sclerose; ze zat toen ze trouwde al in een rolstoel. Vanwege haar medicatie vond haar arts het geen goed idee als ze zwanger zou worden. Ik kwam er toch. Mijn ouders zeiden altijd: ‘Je eerste woord was mama, je tweede papa en je derde woord was neuroloog.’ Dat woord viel thuis kennelijk vaak. Veel medici hebben een muze; mijn moeder was de mijne. Ik ben geneeskunde gaan studeren om haar beter te maken.

In het derde jaar van mijn studie ging ik in Amerika onderzoek doen en kwam ik toevallig terecht bij een beroemd parkinsondeskundige. Op mijn eerste dag daar hadden ze net een grote ontdekking gedaan: een medicijn dat parkinson kon afremmen. Dat is later weer teruggetrokken, maar die dag was het groot nieuws. Wow, dit is een gave wereld, dacht ik. Later kwam ik in aanraking met parkinsonpatiënten en van hen was ik ook meteen diep onder de indruk. Dat zijn echt heel leuke mensen, met een indrukwekkende veerkracht.’