Wat betekent die belabberde rente voor jou?

De rente blijft maar laag. Iedereen merkt daar iets van. Soms in positieve zin – je betaalt weinig hypotheekrente. Maar meestal zijn de gevolgen negatief.

Dat de rente zo laag is, komt doordat we te weinig lenen. Ons spaargeld levert pas iets op als er iemand anders is die dat geld wil lenen. Die betaalt rente over de lening. Daar worden wij dan weer rijker van. Het probleem is dat bijna niemand wil lenen. Om de economie te stimuleren, verlaagt de Europese Centrale Bank (ECB) de rente. Het idee is dat burgers en bedrijven bij een lage rente eerder gaan lenen. Maar dat gebeurt niet. Dus verlaagt de ECB de rente nog eens. En nog eens. Alleen helpt het (nog) niet.

Belasting over spaargeld
Ondertussen hebben we bijna allemaal last van die lage rente. Op onze spaarrekening krijgen we minder dan 1%, soms maar 0,5%. Het wrange is dat we over ons spaargeld belasting moeten betalen. De eerste € 24.437 spaargeld is vrijgesteld, maar als we méér hebben, betalen we vermogensrendementsheffing. De belastingdienst gaat ervan uit dat we 4% rente krijgen. Daarover betaal je 30% belasting. Dat is € 12 belasting op elke 1.000 euro die je méér hebt dan de vrijstelling. 

Indexering kun je vergeten
Lage rente is ook nadelig voor ons pensioen. In het ideale geval wordt je pensioen ieder jaar geïndexeerd. Als de prijzen stijgen, stijgt je pensioen mee, zodat je hetzelfde kunt blijven kopen. Niet alleen de pensioenuitkeringen van gepensioneerden worden geïndexeerd, maar ook het pensioen dat werknemers opbouwen. Dus het potje dat bij je pensioenfonds staat gestald. Pensioenfondsen mogen indexeren als hun dekkingsgraad hoog genoeg is. De dekkingsgraad is de verhouding tussen het vermogen en de verplichtingen – de pensioenen dus die de fondsen nu en straks moeten uitkeren. De verplichtingen worden berekend op basis van de rente. Stel dat je volgend jaar € 110 nodig hebt. Als de rente 10% is, hoef je maar € 100 te hebben. Dat is volgend jaar vanzelf € 110. Maar als de rente 0 is, worden je verplichtingen weliswaar € 110, maar blijft je vermogen € 100. Dus hoe lager de rente, hoe groter de verplichtingen en hoe lager de dekkingsgraad. Dus indexering kunnen we voorlopig vergeten.   

Kun je je hypotheek nog steeds betalen als de rente stijgt? 
Alleen als je een hypotheek afsluit, is een lage rente fijn. Want dan zijn je maandlasten ook een stuk lager. Daardoor kun je een huis betalen dat anders te duur zou zijn. Dat is een voordeel. Hoewel, er zitten ook risico’s aan. Klaas Knot, de directeur van De Nederlandsche Bank, voorspelt dat er ongelukken gebeuren als huizenkopers alleen maar naar de huidige rente kijken. Hij vindt dat mensen voor zichzelf een ‘stresstest’ moeten uitvoeren. Kun je je hypotheek nog steeds betalen als de rente stijgt? Het effect van de rente op je maandlasten is immers enorm. Bij een hypotheek van € 250.000 bij 2,5% rente, betaal je € 520 per maand. Als de rente stijgt naar 6%, betaal je voor diezelfde hypotheek elke maand € 1.250 rente. Kun je dat bedrag dan nog steeds ophoesten?

Vooral niet rood staan
De rentestand overkomt ons. Je hebt er geen invloed op, hoogstens kun je de last die je ervan hebt een beetje beperken. Rood staan op je betaalrekening, terwijl je wel geld op je spaarrekening hebt, is nooit gunstig, maar nu helemaal niet. Want de rente die je betaalt voor rood staan is veel hoger dan de spaarrente. Stop dus met die roodstand. Ook je hypotheek (extra) aflossen is nu slim. Zeker als je weinig hypotheekrente betaalt en lagere maandlasten hebt, moet dat kunnen. Maar zet niet al je spaargeld in. Een buffer op de bank voor onvoorziene gebeurtenissen moet je echt hebben. Zelfs met die belabberde rente. +