Originele souvenirs

Ik kom terug van vakantie en neem mee… Géén sneeuwschudbolletje, géén theedoek met de groeten, géén lavendelzakje. We willen iets origineels meebrengen. Voor onszelf of voor de thuisblijvers.

Hoe neem je het vakantiegevoel weer mee terug naar huis? Welke producten schaf je aan als je in Italië over de markt slentert of in België in de supermarkt bent? Een boodschappenlijstje voor onze tien favoriete vakantielanden.

Uit Frankrijk

Geruite pantoffels en cornichons

De kassameisjes van de Intermarché zien precies wanneer wij weer teruggaan: onze winkelwagentjes zitten vol met wijn, ’t liefst van die goedkope tien-literpakken met zo’n kraantje eraan. Maar heeft die wijn thuis nog wel evenveel allure? En – wij zijn op de penning – is hij echt goedkoper dan bij onze eigen slijter? Mijn culinaire vriendin Ans (huisje in Frankrijk, receptenschrijfster voor verschillende bladen zoals Jan) kijkt in zo’n Franse Giga-supermarkt, liever naar andere spullen, zoals het zeezout sel gris de Guérande en notenolie (gewoon het huismerk).

Ook koopt ze potjes quatre epices, een uniek kruidenmengsel voor stoofvlees, soort fond in poedervorm, minder zout dan onze bouillonblokjes. En tot slot voor thuis op de frites: Amora ketchup. De Fransen houden van gesteriliseerde zuivel, houdbaarder maar niet per se lekkerder, behalve de literpakken crème brulee. ‘Thuis opwarmen, suiker erover en klaar,’ zegt Ans, die op de terugweg ook heel veel prefab taartbodems van Herta in haar koelbox heeft zitten, zoals de pate feuilletée.

In de categorie conserven: cornichons, heel kleine zure augurkjes en confit de canard. Kaas komt uit de regio. ‘Neem wat geitenkaasjes mee van de markt.’ Op de markt laat Ans zich overigens vaak ook verleiden tot een paar van die ouderwetse, geruite pantoffels.

Uit Duitsland

Een tweedehands Audi en Currysoße

Half Nederland gaat op vakantie bij de Oosterburen, maar zelden roept iemand: kijk eens wat ik heb meegenomen uit Duitsland! Komt – al ontkennen we dat graag – omdat we een beetje dezelfde smaak en dezelfde keuken hebben: gutbürgerlich. Maar veel vergelijkbare Duitse producten zijn pittiger, rijker en smaakvoller zoals pils, mosterd en donker brood. En ook vetter zoals zuivel, worst en mayonaise. En als je ervan houdt: hun Currysoße (in tubes) smaakt onovertroffen, net als de potten met ingelegde groente of compote van bijvoorbeeld uien.

Duitsers worden geprezen om hun techniek en degelijkheid. Wat dacht je ervan om in een goeie tweedehands Audi terug te rijden? Vergeet voor de grens niet te tanken, scheelt gauw twee dubbeltjes per liter. Of koop (kleine) huishoudelijke apparatuur en gereedschap van Duitse bodem, Miele of Bosch. De Media Markt, deze winkelketen is van Duitse huize, biedt ook camera’s met aanzienlijk voordeel. En kom op, zeg, een Duits wijntje gaat er thuis best in. Maak alvast een virtueel wijnreisje op www.deutscheweine.de.

Uit Spanje

Pimenton ahumado en aardewerk

Vroeger nam ik voor mezelf altijd laarzen en espadrilles mee (nog steeds prima) en voor mijn ouders Spaanse cognac en honingrum (vader) of een geurtje of zeepje van Maja (moeder). Spanjaarden zijn nog steeds scheutig met hun goedkope rum en brandy, net als met het besprenkelen van zichzelf. Zie je bij ons niet, de literflacons eau de cologne staan daar massaal in de schappen, bijvoorbeeld van Heno de Pravia… ‘el aroma de mi hogar’ … de geur van thuis.

Cava, Spaanse sjampie hebben we zelf in overvloed. Neem liever cider mee, Sidra Crespo is een beroemd ciderhuis. Olijfolie? De Spaanse olie is vaak krachtiger, zelfs peperachtig, dus dan maar meteen een groot blik om thuis in kleine flesjes te gieten. Spanjaarden zijn grove kokers en gooien graag alles in één pan. Zo’n setje aardewerken ovenschalen of een paellapan kost een schijntje.

Om thuis Spaans te kokkerellen heb je wel van die aparte zakjes en pakjes nodig met paellakruiden of pimenton ahumado, geroosterde paprikapoeder. Hun favoriete toetje, flan maak je met de instantzakjes van Royal. Tja en dan sta je weer te twijfelen bij de Pata Negra. Gaat zo’n ham dit jaar mee? Dat gaat toch stinken onderweg? Ik heb het nagevraagd bij Pacomer, een Spaanse winkel in Amsterdam. ‘Niks aan de hand, je moet zo’n ham wel laten sealen,’ zegt Milou. ‘En wanneer je in Zuid-Spanje bent, neem dan mojama mee, ingezouten, gedroogde tonijn.’ 

Uit Oostenrijk

Salzburger Mozartkugeln en een Riedelglas 

Alpenkruidendrankjes, alpenkruidensnoepjes, pakjes knödel, een stukje houtsnijwerk, een flesje Birnenbrand , een wandelstok, heeft deze Alpennatie verder nog iets te bieden? We hebben Liesbeth aan de telefoon, die voor het Oostenrijks Verkeersbureau in Wenen vertoeft. Ja sicher. Een heel mooie rode wijn komt van de Zweigeltdruif. Dit nectar komt het best tot zijn recht in Riedelglazen uit Tirol.

En wat eten we daarbij? Volgens Liesbeth kruiden de Oostenrijkers momenteel hun knödel en zelfs hun brood het liefst met verse Bärlauch, een soort bieslook, ook verkrijgbaar in poedervorm. Van een mooi bord kun je niet eten, maar het servies van Gmünder Keramik is wereldberoemd. En als we het toch over wereldberoemd hebben: doe voor onderweg maar een doos echte Salzburger Mozartkugeln met pistachemarsepein.

Uit Turkije

Gehaktmix van Çiloglu en een trouwring

Het land van de florerende oude ambachten als leer bewerken of goud smeden. Leren tassen, jassen, riemen… kijk maar eens rond op een Turkse bazar. Gouden sieraden zijn er ook veel goedkoper want het Turkse arbeidsloon ligt laag. Verliefde stelletjes laten er hun trouwring maken. En het is een echt textielland: T-shirts, badkleding, zijden lakens, grand foulards, het is er spotgoedkoop. Maar Turkije is ook het scharnier met Azië, dus veel namaak. Nep-Nike, imitatie-Gucci, genoeg mensen die erop kicken, behalve later de douane.

Kijk liever eens naar verpakte levensmiddelen. Bij Tek Yol, mijn Turkse kruidenier, vertellen Adem en Enver wat ik beslist moet meenemen: honing (‘echt goud!’), gedroogde vijgen, olijfzeep (‘tegen het vervellen’) en bij de afdeling pakjes, zakjes en blikjes: de gehaktmixen van Çiloglu om Köfte te maken, een groot blik appelthee van Lezzo en als je op een marktje bent altijd zo’n zakje gemengde kruiden. Zelf koop ik bij Tek Yol een bakje Helva, chocolade-sesampasta. Op het deksel staat € 2,80. ‘Voor jou twee vijftig,’ zegt Enver. Vergat ik te zeggen: altijd afdingen in Turkije.

Uit Italië

Gedroogde peperoncino en een antimuggenstekker

Je zou het liefste heel Italië mee naar huis willen nemen, zo heerlijk is het leven daar. Reisjournaliste en Italiëkenner Stephanie Pander pikt er een paar dingen voor ons uit. Een mooi stuk Parmezaan kan nooit kwaad, maar is Stephanie vlakbij Napels, dan gaat de laatste dag zeker buffelmozzarella mee het vliegtuig in. Op de luchthaven is een winkel die de kaas in een koelbox verpakt. Op de markt bij de groentekraam koopt ze altijd een zak gedroogde peperoncino (chiliflakes).

Italiaanse markten zijn ook voortreffelijk in keukengerei en huishoudelijke artikelen: een aardappelpers voor puree, een tomatenmolen voor saus, prachtige tafellakens, geinige keukenschortjes en natuurlijk een macchinetta om thuis espresso te maken. Stephanie tipt een milde espresso die Albert Heijn niet verkoopt: Lavazza Matino. Het leven is duurder in Italië, maar sommige supermarktspullen kun je moeilijk laten schieten: zoals truffelolie of kant-en-klaarzakjes voor risotto, smaakvolle bouillonblokjes en gedroogde funghi porcini (vaak allemaal van het merk Star). En wat in Nederland niet mag worden verkocht, maar het slaapt wel veel rustiger, dat zijn de antimuggenstekkers van Vape of Raid.

Uit Griekenland

Leren sandaaltjes en Tsai Vouno thee

We zouden die Grieken best willen helpen, maar dúúr daar! Op alles zit 23% BTW en, zegt Stephanos die in Amsterdam met zijn Nederlandse Marijke de Griekse traiterie Romios runt: ‘In een supermarkt zie je haast alleen buitenlandse producten, niets Grieks.’ Toch komen de twee aan een aardig rijtje voor in de koffer terug. Zoals kefalotyri, harde schapenkaas, liefst vacuüm verpakt en de tijmhoning (vooral van Kreta), daar kan geen Turkse honing tegenop.

In het bergachtige noorden groeien bloemetjes waar de Grieken krachtige thee van maken: tsai vouno en van Korfoe komt koum kouat, een friszoete likeur van kleine bloedsinaasappeltjes. Naast ouzo houden de Grieken van tsipouro, een soort grappa met anijs of saffraan. Om maag en tandvlees gezond te houden, kauwen ze graag op mastiek, gaat zestig keer langer mee dan kauwgom.

En ben je toch in de supermarkt, dan tipt Stephanos Melitzinaki toursi, ingemaakte aubergines, kritharaki, pasta in rijstkorrelvorm en gedroogde olijven op pekel of azijn. Heb je dan nog steeds euro’s over, koop dan waar je elke Griek op ziet lopen: lekkere slippers of fijne leren sandaaltjes. 

Uit België

Openhaardhout en sleedoornjenever

Ik mail eens even met mijn Zuidlimburgse vrienden die België gebruiken als dagelijkse boodschappenland. Prompt volgt er per kerende mail een lijst typische lekkernijen, voordelig en goed houdbaar: hesp (rauwe ham, bijvoorbeeld Montenauer Schinken), gerookte forel (vacuüm verpakt), boudin noir en boudin blanc (bloedworst en witte tripworst), pralines (elke banketbakker maakt zijn eigen bonbons), abdijbier van Delhaize (Florival Brune), sleedoornjenever en kazen zoals de abdijkaas van Val-Dieu of de Hervekaas, een stinkkaas, heerlijk op zuurdesembrood.

Soms ook even een Belgische Aldi binnenwandelen, deze superdiscounter is veel verfijnder dan bij ons. ‘Wij krijgen altijd complimenten over onze koffie en mayonaise, maar zeggen er dan maar niet bij dat het van de Aldi is. Ze hebben daar ook heerlijk kriekbier.’ Tot slot een tip voor vakantiegangers die al vroeg met de winter bezig zijn: openhaardhout en houtkachels zijn minder warm geprijsd dan bij ons. Dus: aardappels heen en hout terug.

Uit Groot-Brittannië

Branston Pickle en vintage-spullen

Britten zijn niet zo culi, maar toch hebben ze eetgewoontes waar je thuis hevig naar terug kunt verlangen. Elke ochtend zou je je boterham wel willen besmeren met Black Cherry-marmalade van Wilkin & Sons of de cereals willen eten van Scott’s Porage Oats… the true taste of Scotland. In Amsterdam kun je voor typische Britse producten terecht bij Arkwright’s… all the things you miss from home.

Uitbaatster Maria Sands tipt ons enkele Britse musthaves, zoals Branston Pickle, niet allleen lekker op brood, maar ook als afmakertje voor de saladedressing. Branston maakt ook chutneys en heeft mayonaise met een bijzondere bite: lemon & roast garlic.

In de rubriek zakjes, pakjes en blikjes: Colman’s Norwich om thuis Britse ovenschotels te maken zoals Cottage Pie en Lamb Hotpot. En het is een puddingetende natie, daarom: Birds Instant Custards. Een flesje maltwhisky van een locale stoker moet mee, maar denk ook aan de kinderen: de lekkerste siroop kom uit Engeland: Robinsons Lemonade. Groot-Britannië is een klassenmaatschappij, dus veel liefdadigheid, dus veel kringloopwinkels, dus een paradijs voor vintageliefhebbers!

Uit de USA

Lemonpepperkruiden en gympen

Voor portable elektronica van Apple – zoals MacBooks en iPods – is Amerika een walhalla. Alles met stekker moet je daar laten vanwege het andere voltage. Op het internet gonst het van de gadgets en hebbedingen die voordeliger zijn in de VS. Vooral mannen houden zich ermee bezig: van USB-sticks tot vintage Fendergitaren, van fotoapparatuur tot skateboards.

Vrouwen bloggen liever over bijzondere modewinkels zoals Victoria’s Secret of (ook voor heren) Banana Republic, de chique H&M van de States. Kleding of schoeisel is vaak sterker en minder prijzig, denk aan Levi’s spijkerbroeken, Converse-gympen of sportkleding van Nike en Russel Athletic.

Wie hoofdpijn krijgt van zoveel kooplust stapt zo’n enorme drugstore binnen van ondermeer DUANEreade. Naast aspirine, krijg je daar goedkoop neussprays, oogdruppels of vitaminepillen, allemaal drugs waarmee je door de douane mag. De smaak van Amerika? Maple syrup natuurlijk, voor over de pannekoeken. En vooruit nog twee potjes dan: knoflookzout en lemonpepper-kruiden, lekker op kip of frites.