Wie gaat er door met coronasparen?

Uit eten, naar festivals, de bioscoop, tripjes naar het buitenland. In coronatijd kon het niet. Dat was goed voor je spaarrekening. Nu kan en mag er weer van alles. Wel zo fijn als je dan nog steeds een beetje geld overhoudt. Maar hoe?

Vanwege corona konden we minder geld uitgeven. Tijdens zoom-vergaderingen was een leuk bloesje genoeg en hoefden we geen snelle pakken meer aan te schaffen. Op een terrasje zitten, uit eten gaan, naar de schouwburg of een concert, het kon allemaal niet. Met vakantie gaan kon wel, maar dan dicht bij huis. Inmiddels hebben we met z’n allen in coronatijd 42 miljard euro extra op onze spaarrekeningen gezet. Zo worden we slapend rijk. Kunnen we die spaarzaamheid ook een beetje vasthouden nu die tijd achter ons ligt?

Niet iedereen kon sparen

Gabriëlla Bettonville van het Nibud wil het beeld van die vette spaarrekeningen graag nuanceren. ‘Niet iedereen kon sparen’, zegt ze. ‘Heel veel mensen zijn verbaasd als ze in de krant lezen hoeveel er gespaard is. Zij denken: hoe krijgen die mensen dat voor elkaar?’ Want niet iedereen gaf minder uit door corona. Sommige mensen hadden al dure uitgaven gepland, bijvoorbeeld een nieuwe keuken of een andere auto. Andere mensen werden onverwacht geconfronteerd met grote uitgaven. Een lekkage, een kapotte wasmachine. Ook waren er mensen die hun inkomen enorm achteruit zagen gaan. Horeca-ondernemers, kappers, zzp’ers in de evenementensector, mensen met een kledingzaak. Natuurlijk, er was overheidssteun, maar velen moesten een flinke stap terug doen.

Leuk leven en toch geld overhouden

Maar er zijn ook veel mensen die zomaar geld overhielden. Die daar zelfs een beetje van schrokken. Geef ik echt zo veel geld uit aan etentjes en uitgaan? En die nu denken: hoe kan ik straks leuk leven en toch die spaarzaamheid vasthouden? ‘Zoek eens uit waarom je geld overhoudt’, adviseert Bettonville. Kocht je minder vaak belegde broodjes voor de lunch en ging je in plaats daarvan naar de bakker voor een heel brood? Kocht je minder coffee to go omdat je minder onderweg was? Minder kleren omdat je de hele dag in een oud joggingpak thuis achter je computer zat?

‘Ga bij jezelf na waarom je uitgavenpatroon is veranderd en wat je daarvan wilt vasthouden’, zegt Bettonville. Als voorbeeld noemt ze iemand die dol is op shoppen, maar in coronatijd heeft ontdekt dat ze wandelen leuk vindt. Als je van wandelen net zo veel geniet als van shoppen, kun je besluiten om te blijven wandelen en niet meer zo vaak naar de stad te gaan. Dan kom je ook niet in de verleiding om geld uit te geven. Bettonville: ‘Zo bescherm je jezelf.’

Margot (39) is getrouwd met Corné. Zij werkt in het basisonderwijs, hij bij een scheepsbouwer. Ze hebben twee zoons op de basisschool. ‘Wij gingen graag uit eten met het gezin. Soms naar een pannenkoekenhuis, soms op chic. Daar houden we alle vier van. Ik maak altijd budgetjes en voor uit eten gaan reserveer ik € 250 per maand. In coronatijd hebben we ontdekt dat het leuk is om zelf uitgebreid te koken. We zoeken met z’n vieren bijzondere recepten, we dekken de tafel mooi en we kiezen een goede wijn. Dat is echt een besparing. Dat blijven we doen.

In de vakantie kamperen we altijd in Frankrijk. Vorig jaar zijn we in Nederland gebleven. Ook dat is goedkoper, omdat je veel minder benzine kwijt bent. Maar als het kan gaan we weer naar Frankrijk. Dan weet je zeker dat de zon schijnt. Daar hebben we wel wat voor over. Waar we zeker op gaan besparen is de kapper. Ik heb op internet geleerd hoe ik het haar van Corné en de kinderen zelf kan knippen. Mijn eigen haar knippen? Nee, daar begin ik niet aan. Corné was elke zes weken € 25 kwijt aan de kapper en voor de kinderen betaalde ik elke zes weken € 34. Dat scheelt per jaar zo’n € 475. Dat geld gaat naar de spaarrekening, net als het geld dat we overhouden nu we minder uit eten gaan. We hebben geen speciaal doel voor ogen, maar het is fijn om wat extra te hebben.’

Geef geld uit aan iets waardevols

‘Van deze tijd kun je veel leren’, zegt financieel planner Jeroen Zuurveld. ‘We zijn heel erg beperkt in wat we mogen doen. Dankzij die beperkingen merk je wat je belangrijk vindt en waar je plezier uit haalt.’ Hij merkt in zijn werk dat veel mensen al het geld uitgeven dat binnenkomt en zich niet bewust zijn van wat ze wel of niet belangrijk vinden. Ze laten zich verleiden door wat er op hun pad komt. Zuurveld: ‘Het is de kunst om met je geld dingen te doen die voor jou waardevol zijn. Waar word je gelukkig van? Dan geef je dáár je geld aan uit.’

Zuurveld zal niet snel zeggen dat het zonde is om elke ochtend even een coffee to go te halen. Ook al kost dat misschien € 4,50 per dag en € 31,50 per week en dus ruim € 1600 per jaar. ‘Voor veel mensen heeft dat kopje koffie betekenis. Daarmee creëren ze een momentje voor zichzelf. Dat is fijn. Geld achteloos uitgeven, dat is zonde.’ Dat vindt Bettonville ook. ‘Wat waardeer je in je uitgavenpatroon? Dat houd je vast en de rest laat je schieten als dat kan. Dat is de makkelijkste manier om geld over te houden, want dan kost het de minste moeite.’

Doe alsof je minder verdient

De meeste mensen geven uit wat er binnenkomt. Gaat het salaris omhoog? Dan stijgen de uitgaven ook. Dat is niet slim, vindt Zuurveld. ‘Eigenlijk moet je jezelf een beetje voor de gek houden.’ Zodra je salaris binnenkomt, maak je 10 procent over naar je spaarrekening. Je gedraagt je dus alsof je minder verdient. Wie vanwege corona minder geld ging uitgeven, heeft geluk. Dan ben je ongemerkt al gaan doen alsof je minder verdient. ‘Dat moet je zien vast te houden’, zegt Anja van Zandbergen, Financieel Planner van het Jaar 2020. In het ideale geval gebruik je maximaal 90 procent van je inkomen voor de vaste lasten, de boodschappen en alle leuke dingen.

‘Een buffer op de bank geeft rust’, zegt Van Zandbergen. ‘Het is fijn om te weten dat je geen financiële problemen krijgt als er dingen in je huis stukgaan. En dat je niet hoeft te lenen om je wasmachine te vervangen.’ Goed rondkomen van hooguit 90 procent van je inkomen lukt het best als je een begroting maakt. Van Zandbergen merkt in haar werk dat de meeste mensen goed weten wat zij per maand kwijt zijn aan de hypotheek of huur en aan andere vaste lasten. ‘Maar wat ze uitgeven aan boodschappen weten ze meestal niet. Daar kom je alleen achter door je uitgaven in de supermarkt een tijdje bij te houden. Dan herken je een patroon en zie je of er dingen zijn waar je veel geld aan uitgeeft.’

Volgens Van Zandbergen zien veel mensen er tegenop om een begroting te maken. ‘Toch is het de enige manier om inzicht te krijgen.’ In zo’n begroting neem je ook op wat je uitgeeft aan de kapper, etentjes, kleding en vakanties. Wat je over jezelf hebt geleerd in coronatijd kan daarbij helpen. Bijvoorbeeld dat je het inderdaad heel fijn vindt om coffee to go te drinken, maar dat je een film net zo lief op Netflix ziet als in de bioscoop. Dan kun je dingen doen die je fijn vindt én sparen.

Moet geld rollen?

Is al dat sparen eigenlijk wel een goed idee? Voor de economie is het toch beter als we ons geld laten rollen? ‘Ik geloof sowieso niet dat het goed is om je geld op te potten’, zegt Zuurveld. ‘Je moet een goede balans vinden tussen spaarzaamheid en genieten van je geld. Het kan een heel bewuste keuze zijn om je spaargeld te gebruiken voor iets waarvan je heel gelukkig wordt. Een mooie reis met je gezin. Een grote boerderij huren waar je naartoe gaat met al je vrienden. Je moet niet al die leuke dingen uitstellen tot later. Het zou jammer zijn als je nooit van je geld kunt genieten.’

Natuurlijk is het goed voor de economie als mensen hun geld laten rollen, beaamt Bettonville. ‘Tenminste, als ze niet meer uitgeven dan ze hebben. Maar we zien ook dat mensen met een buffer minder snel geldproblemen krijgen. En we weten dat 40 procent geen buffer heeft om tegenvallers op te vangen. Dus als wij lezen dat meer mensen zijn gaan sparen, vinden wij dat goed nieuws.’

Heleen (48) bouwt websites en verzorgt online marketing voor bedrijven. Ze woont alleen en heeft een latrelatie. ‘Als zzp’er heb ik geen vast inkomen en ik ben ook niet zo’n planner. Ik weet niet zo goed wat er binnenkomt en wat eruit gaat. Wel gaat er elke maand automatisch € 500 naar mijn spaarrekening en zet ik eens per jaar € 6000 op een pensioenrekening voor zzp’ers. Dus financieel zorg ik goed voor mezelf. Vorig jaar ontdekte ik dat er elke keer meer geld op mijn rekening stond dan anders. Aan de ene kant doordat ik minder uitgaf. Ik ging niet naar de film of het theater, niet uit eten, niet naar de schoonheidsspecialiste en bijna niet naar de kapper. En niet meer zomaar de stad in, waardoor ik minder kocht.

Tegelijkertijd verdiende ik meer. Ik sprak mijn klanten alleen nog telefonisch of via Teams. Dat scheelde reistijd. Daardoor kon ik meer werk aannemen dan normaal. In januari van dit jaar stond er veel geld op mijn rekening. Toen heb ik € 5000 extra overgemaakt naar mijn spaarrekening. De € 6000 voor mijn pensioen maak ik normaal aan het einde van het jaar over, maar die heb ik dit jaar ook al in januari gestort. Ik ben daar heel tevreden over en ik wil ook graag meer geld overhouden als corona voorbij is. Ik heb een aparte bankrekening geopend waar ik elke maand € 300 op zet. Dat is voor uitjes, etentjes, de kapper, dat soort dingen. Ik ga proberen binnen dat budget te blijven.’