Voorkom zonnebrand

Het is geen rocketscience: je huid kan verbranden als je te lang in de zon zit of ligt. Wat zijn de symptomen, hoe kan je je verbrande huid het beste behandelen en nog belangrijker hoe kan je dit in het vervolg voorkomen.

De symptomen

Zonlicht bestaat uit infraroodstraling – wat je voelt als warmte – en uv-stralen die zijn onderverdeeld in uv A en uv B: uv B-stralen (denk ‘Burning’) zijn de voornaamste oorzaak van zonnebrand; uv A zorgt voor ‘Aging’, oftewel rimpels en pigmentvlekken.

Hoe lichter je huid, hoe sneller je verbrandt. Ook donkerder huidtypes lopen het risico te verbranden, al gaat dat langzamer. Wat je merkt, is dat je huid rood, trekkerig, pijnlijk en soms iets dikker wordt. Ook kunnen er blaren ontstaan.

Na een paar dagen is je huid meestal hersteld. Althans, op het oog, want zonverbranding veroorzaakt schade in je huidcellen, en die kan op den duur huidkanker veroorzaken. Overigens is een zongebruinde huid net zomin gezond: je huid is dan al gehavend door uv-straling. De bruining is een reactie van je lichaam om zichzelf tegen verdere DNA-beschadiging te beschermen. Wie veel in de zon zit heeft een verhoogde kans op huidkanker; één op de zes Nederlanders krijgt het.

De huisremedies

Al verbrand

Ga zo snel mogelijk uit de zon: een inkoppertje, maar wel de belangrijkste maatregel om erger te voorkomen.
Koel de pijnlijke plekken met natte doeken. Niet té koud en niet wrijven.
Neem een lauw bad met een handje havermout in een washandje. Een lauwe douche werkt ook verzachtend.
Smeer met een hydraterende crème op waterbasis om de hitte uit je huid te halen. Een speciale aftersun is niet per se nodig, soms kan die zelfs te irriterend zijn voor een verbrande huid. Kijk bijvoorbeeld uit met ingrediënten als menthol, alcohol of parfum.
Heb je veel pijn? Neem eventueel paracetamol.
Blijf minimaal drie dagen uit de zon. Zorg in ieder geval dat je huid helemaal hersteld is voor je weer de zon in gaat. Dat kan tot wel een week duren.

Niet weer verbranden

Check de zonkracht op knmi.nl: hoe hoger het cijfer, hoe groter het zonnebrandrisico.
Laat je huid langzaam wennen: zon in het begin hooguit 20 minuten.
Mijd de zon tussen 11-15 uur. Ga naar binnen als de zonkracht heel hoog is: ook in de schaduw kun je verbranden.
Kies een goede zonnebrand, eentje met minimaal spf 30 is aan te raden. Zorg ook dat je zonneproduct tegen uv B én uv A beschermt en geen chemische rotzooi bevat. De website dr-jetskeultee.nl geeft veel informatie over goede en foute ingrediënten. Laat producten met octinoxaat (ook wel octylmethoxycinnamaat) en oxybenzon (ook wel benzofenon-3) sowieso links liggen.
Laat de crème een halfuur intrekken voordat je het water ingaat. Dan spoelt de crème minder snel van je lichaam – ook beter voor de zee.
Pas op met oude flesjes. Is de zonnebrand ouder dan een jaar, dan gaat de beschermingsfactor achteruit.
Smeer vaak en royaal. Dat betekent elke twee uur opnieuw. Per keer zou je zo’n zeven theelepels voor je hele lijf moeten gebruiken.
Bedek jezelf. Draag een hoed, zonnebril en eventueel dichtgeweven – of speciale uv-werende – kleren. Een T-shirtje is niet genoeg.
Doe geen zonnebankkuur voordat je op vakantie gaat: die beschermt niet tegen verbranding en vergroot de huidschade alleen maar.

Toch maar even naar de huisarts

Red je het niet met natte doeken en een paracetamolletje? Neem dan contact op met een dokter. Ook als een groot stuk van je huid verbrand en/of gezwollen is, is het verstandig medisch advies te vragen.

Krijg je koorts, ben je misselijk, moet je overgeven of heb je hoofdpijn, koude rillingen of hartkloppingen? Overleg dan ook met een arts. Die kan eventueel een ontstekingsremmende zalf of tabletten voorschrijven.

Overigens zijn er ook medicijnen, zoals sommige antibiotica, die je extra gevoelig voor verbranding kunnen maken. Op de verpakking staat dan ‘Felle zon en uv-lamp op de huid vermijden.’ Bespreek dit met je arts; wellicht zijn er alternatieven zonder deze bijwerking. Benieuwd of het medicijn dat jij gebruikt overgevoelig voor de zon kan maken? Zoek je medicijn op apotheek.nl.

Gebruik liever geen middelen tegen insecten met daarin DEET in combinatie met een zonnebrandmiddel. DEET zorgt ervoor dat het zonnebrandmiddel niet goed werkt. Is het toch nodig (zoals in de tropen)? Breng dan eerst het zonnebrandmiddel aan en pas 2 uur later de DEET.

TIP
Bespaar op zonnebrandcrème door uv-werende kleding te dragen. Draag je als vrouw een bikini, dan smeer je zo’n 85 procent van je lichaam in. Met een shirt breng je dat terug tot 50 procent.

Dit is een bijlage van:

Vijf maal superzonbescherming voor je huid

Lees meer over: Thuisdokter

gezondheidstips

Door Karen van Ede

In editie Editie 3 (2022)

Registreer nu bij RADAR+

RADAR+ biedt waardevolle tips om gezond te blijven van lijf & geest! Maak nu een gratis account aan en lees meteen meer!

Registreer nu