Ouderwets schoonmaken zoals oma dat deed

Onze oma’s wisten hoe je het hele huis blinkend kan krijgen zonder ingewikkelde middelen en met niet eens zo veel inspanning. Eén ding is zeker: je kunt niet zonder schoonmaakazijn en soda.

Keuken

‘Shine your sink!’ is het motto van de Amerikaanse huishoudgoeroe FlyLady. Oftewel: begin met het schoonmaken van je gootsteen, want dat geeft enorm veel voldoening. Wat ze gelijk heeft.

Als je er een beetje Biotex (uit het groene pakje) instrooit, er met warm water een sopje van maakt, even schrobt met een schuursponsje en de boel goed naspoelt, glimt-ie je weer tegemoet. Als de gootsteen verstopt is, kun je spoelen met koffieprut. Ook met een flinke hoeveelheid afwasmiddel kun je ontstoppen, want dat ontvet als de beste. En gooi, om verstopping te voorkomen, voortaan wekelijks een handje soda door het putje.

Vieze oven? Wanden insmeren met groene zeep, bakje met ammonia erin, deur dicht, nachtje laten staan

Is je oven te vies om aan te pakken? Smeer de wanden in met groene zeep en zet er een bakje met ammonia in. Deur dicht en een nachtje wachten. De volgende dag is de aangekoekte zooi er met een spons zo vanaf.

Nog zo’n ergernis is rvs: het lijkt wel of dat fornuis en die ijskast nooit meer vlekvrij worden. Maar hier is de truc: maak schoon met een nat microvezeldoekje – dat had oma dan weer niet – en droog het oppervlak met een schone theedoek. Daarna doe je een klein drupje (sla-, olijf- of baby)olie op het rvs en wrijft dat op met een droog microvezeldoekje. Streepvrij resultaat gegarandeerd.

Heb je de keukenkastjes vanbinnen en -buiten gesopt, leg er dan na gedane arbeid een krant bovenop. Scheelt heel veel vet en gezwoeg de volgende keer. Alleen de krant verversen en klaar.

Badkamer

Grootste ergernis in de badkamer: kalkaanslag. Terwijl die toch vrij makkelijk aan te pakken is, als je maar het juiste middel gebruikt. En dat is schoonmaakazijn. Vul een sprayfles fiftyfifty met schoonmaakazijn en heet water en spuit daar kranen, douchewand en tegels mee in – tenzij je natuursteen hebt, want dat kan niet tegen zuur.

De douchekop kun je omwikkelen met een in eenzelfde azijnmengseltje gedrenkte doek waar je een elastiek omheen doet. Alles een halfuur laten intrekken, grondig afspoelen, drogen en je hele badkamer is weer kalkvrij. En als je goed ventileert, is de azijnlucht zo verdwenen.

Laat tegels glanzen door ze in te smeren met een klein beetje shampoo. Daarna wrijven met een vochtige doek

Om de douchebak, badkuip en wastafels vet- en zeepvrij te maken, is een sopje van groene zeep je beste vriend. Wil je de tegels een echte spiegelglans geven? Smeer ze in met een klein beetje shampoo en wrijf ze op met een vochtige doek.

Vieze voegen heb je zo weer schoon als je ze poetst met een tandenborstel en in water verdunde bleek (die mag je trouwens nooit mengen met azijn, daardoor ontstaat giftig chloorgas!). Gebruik bij voorkeur een minder schadelijke variant van bleek waarbij het chloor is vervangen door waterstofperoxide. Je kunt bleek ook zelf maken.

Om de wc brandschoon krijgen, is schoonmaakazijn opnieuw je beste vriend. Gooi een kopje in de pot en strooi er een kopje baking soda (ook bekend als zuiveringszout, in zakjes in het bakschap, maar ook in grote potten te koop bij de drogist) achteraan. Achteruit, want het gaat bruisen. Na een kwartiertje ga je er met de borstel doorheen en klaar.

Last but not least: kalk voorkomen doe je door je badkamer zo droog mogelijk te houden. Hang een trekker in je douche en laat iedereen de glazen wand na gebruik droogtrekken. Fanatici gaan er daarna nog even langs met een handdoek. Scheelt toekomstig gezwoeg!

Zitkamer

Fijn dat de lente is gekomen, alleen jammer dat je met die zon ook ziet dat de ramen nogal vies zijn. Grootmoeder lapte ze regelmatig en nog streeploos ook. Haar gereedschap: een brandschone zachte spons, trekker met onbeschadigd rubber, een halve emmer warm water en een paar druppels afwasmiddel. Plus: grijs weer, want in de zon drogen je ramen te snel en dat geeft vlekken en strepen.

Nooit ramen lappen als de zon schijnt, want dan drogen ze te snel en dat geeft vlekken en strepen

Zijn je ramen vettig, dan kun je nog een ongepelde ui in stukken en/of een dopje ammonia toevoegen. Insponzen en van boven naar beneden droogtrekken. En dan de finishing touch: droogwrijven met een prop kranten.

Valt door die spiegelende ramen opeens op dat je houten kastje er wat doffig bijstaat? Maak een mengsel van half water, half schoonmaakazijn (ontvettend) en een drupje olijfolie (voedend) in een plantenspuit, schud goed, spray en neem af met een doekje.

Heb je er geen zin in om als een vlijtige oma het tapijt met de mattenklopper uit te kloppen? Bestrooi het dan met baking soda, laat dat een nachtje intrekken en zuig het de volgende ochtend op. Voilà: weer helemaal fris.

Kleding

De tijden van zwoegen met een wasbord en wringer zijn gelukkig allang voorbij, maar bepaalde wasgewoontes van oma blijken ook nu nog reuze effectief. Allereerst natuurazijn. Zet kleren met een doordringende zweetlucht er een nachtje mee in de week, was ze en de penetrante geur is weg. Doe ook bij elke was een scheutje azijn in het wasverzachterbakje: dat werkt als natuurlijke wasverzachter, houdt kleuren vast, maakt vergeelde kleren weer wit én houdt je machine schoon. Pas ook hier op dat je geen (wasmiddel met) bleek in combinatie met azijn gebruikt; dat kan dus een gevaarlijke chemische reactie veroorzaken.

Tegen vlekken (o.a. van bloed, wijn, fruit en vet) blijft ossengalzeep een beproefd middel: maak nat met koud water, smeer de aangedane plekken in, laat eventjes intrekken, spoel uit of gooi het – heel modern – in de wasmachine. Maar zet ’m op maximaal 40 graden; ossengal verliest z’n magische werking bij hogere temperaturen.

Om te zorgen dat je schone kleren niet muf worden in de klerenkast, kun je er natuurlijk lekkere zeepjes of lavendelzakjes tussen leggen, maar een geurneutraliserend open potje baking soda of stukje cederhout werkt ook: dat hout ruikt lekker en bestrijdt motten. Ook slim: prop de kast niet te vol en laat de deur regelmatig een stukje openstaan. Zo geef je vocht en schimmels nul kans.

Het verschil tussen schoonmaakazijn en natuurazijn
Met schoonmaakazijn kun je alleen schoonmaken. Natuurazijn is wél eetbaar én je kunt er mee poetsen. Natuurazijn bevat minder azijnzuur en is dus minder krachtig. In de wasmachine kun je beter natuurazijn gebruiken; schoonmaakazijn is daar te agressief voor.

Lees ook deze bijlage

Frisse lucht

Welriekend huis? Dan werkt de boel tegen elkaar openzetten het allerbeste. Maar omdat dat nu eenmaal niet 24/7 kan, kun je ook deze geurverdrijvers van grootmoeder inzetten. Zo zijn een paar bakjes gevuld met spiritus of natuurazijn de oplossing tegen vette bakwalmen na gourmetten of frituren.

Zet de bakjes al tijdens het eten op een kast, laat een nachtje staan en de volgende ochtend ruik je er niks meer van. Een schoteltje met wat gemalen koffie – zo uit het pak – is ook een goeie geurvreter, bijvoorbeeld tegen rooklucht. Diezelfde koffie helpt ook als je ijskast stinkt. Maar wil je echt afrekenen met die stank, dan maak je de ijskast eerst grondig schoon met heet water waarin je een handje (kristal)soda doet. Vergeet het afvoergaatje achterin niet. Dat is zo weer schoon met een wattenstaafje. Klaar? Zet er dan een schoteltje met soda in en hij blijft fris. Ook een doorgesneden citroen werkt goed tegen muffe ijskastlucht. Wel regelmatig verversen.

Tegen vlekken van bloed, wijn, fruit en vet blijft ossengalzeep een beproefd middel

Dan de wc. Wie een hekel heeft aan chemische luchtverfrissers, gaat voor een natuurlijker variant: zet een potje baking soda neer en doe daar wekelijks een paar verse druppels essentiële olie in. Ook een goede en simpele wc-geurvreter: een lucifer afsteken na het poepen.

Krijg je bezoek? Zet een pannetje water op met daarin vanille- of kaneelstokjes, sinaasappelschillen en/of schijfjes citroen, laat even zachtjes koken en het hele huis ruikt meteen zalig.

Lees ook deze bijlage
Lees meer over: Schoonmaken en opruimen

Registreer nu bij RADAR+

RADAR+ biedt waardevolle tips om gezond te blijven van lijf & geest! Maak nu een gratis account aan en lees meteen meer!

Registreer nu

Log in om de reacties te lezen (3)

Joke Grooters
30-04-2022 om 14:19

Wel jammer dat bleek wordt geadviseerd voor vieze voegen in de badkamer!

Praat mee