Wat eet je eigenlijk? Mueslireep
Wie eet er nou nog koekjes? Ha! Verstandige mensen nemen een mueslireep, een noten-granen-vruchtenbiscuit of een granolabar. Gezonde tussendoortjes. Maar niet heus!
Wat is het verschil tussen al die repen?
Marketing. Granola is een hippe naam voor geroosterde muesli zoals ‘Cruesli’. En ‘bars’ en ‘biscuits’ klinkt beter dan repen. Een mix met noten, granen en fruit klinkt natuurlijk heel verantwoord. Maar gewone muesli is altíjd al een mengsel van volkoren granenvlokken (vaak haver), wat gedroogd fruit zoals rozijnen en een handje gebroken noten en/of pitten.
Er zit dus geen suiker in zulke basismuesli?
Aan een goede basismuesli is geen suiker toegevoegd. Toch zit er vaak rond de 10 procent suiker in en soms meer, als het om ‘fruitmuesli’ gaat. Die suikers zijn dus afkomstig uit het gedroogde fruit. Dat geldt ook voor het vetgehalte: hoe meer noten of pitten, hoe vetter de muesli, maar dat is vooral gezond, onverzadigd vet. Een simpele basismuesli levert bovendien tussen de 9 en 10 procent vezels. Behoorlijk gezond, dus. Maar cruesli’s en granola’s zijn gebakken met behoorlijk wat extra (verzadigd) vet en suiker: die horen vaak meer in de categorie ‘snoep’ thuis.
Is een ‘mueslireep’ net zo gezond als gewone muesli?
Was dat maar zo. De vlokken, vruchten en noten in mueslirepen moeten zich namelijk aan elkaar hechten om er repen van te kunnen maken. Daarvoor zijn er ‘plakmiddelen’ nodig: (palm)vet en suiker(stroop) zijn daar het meest geschikt voor. Bovendien worden steeds meer mueslirepen opgeleukt door er allerlei ‘gezonde’ ingrediënten aan toe te voegen, zoals extra fruit en stukjes chocolade. Daardoor zijn er mueslirepen met wel 36 procent vet en 35 procent suiker. Dat is in de verste verte niet ‘gezond’ te noemen.
En iedereen maar denken dat er juist heel veel verantwoorde mueslirepen zijn!
Ironisch genoeg zijn de repen die zichzelf als het meest verantwoord profileren, vaak het minst gezond. ‘Natural’, ‘raw’, ‘glutenvrij’ of ‘volkoren’ zegt niks en ‘gezonde’ ingrediënten als speltvlokken, yoghurt, cranberry’s, banaanchips, kokos, gojibessen, dadels, pure of ‘rauwe’ chocolade, muscovadosuiker, dadelsap, chiazaad en gepofte rijst zijn meestal onzinnig of juist ongezond. De trieste toppers: de Raw Organic Food Chia-reep met 43 procent suiker (de versie met spirulina bevat zelfs ruim 48 procent suiker) en de Bio Today notenrepen met bijna 35 procent suiker.
Maar dat zijn toch allemaal heel gezonde ingrediënten?
Alle volkoren vlokken zijn prima, maar spelt is niet beter dan tarwe of haver. Toegevoegde ’yoghurt’ bestaat uit suiker met melkvet en een zuurtje. Cranberry’s, banaanchips en dergelijke zijn zwaar gesuikerd, omdat ze anders te zuur zouden zijn. Gepofte rijst is gebakken lucht met suiker. Chiazaad is prima, maar dat zijn andere (goedkopere) zaden en noten ook. Muscovadosuiker is een duur woord voor bruine rietsuiker. En zo is ‘dadelsap’ suikerstroop: dadels bestaan voor ruim 70 procent uit suiker. En chocolade, rauw of niet, is gewoon vet en zoet. En lekker, natuurlijk. Daarom moet je ze als snoepgoed zien, en niet als een gezonde maaltijdvervanger of verantwoord tussendoortje. Eén mueslireep bevat bovendien veel calorieën: al snel tussen de 170 en 200 kcal.
Is er dan niks gezonds aan een mueslireep?
Jawel. Bijna alle mueslirepen bevatten meer vezels dan gewone koeken. Vezels zorgen voor een goede stoelgang en we eten er te weinig van. In groente, fruit en volkorenproducten zitten de meeste vezels. De meeste mueslirepen bevatten ongeveer evenveel vezels als een bruine of volkorenboterham. Tussen de 3 en 6 procent mag een product ‘bron van vezels’ heten, daarboven ‘rijk aan vezels’.
Maar er zijn ook mueslirepen met meer dan 20 procent vezels
Dan zijn er meestal extra plantenvezels aan toegevoegd, bijvoorbeeld uit cichorei. Prima hoor, maar de 24 procent in sommige repen is wel weer wat veel van het goede. Na een paar repen blijf je naar de wc lopen.
Zo veel eet je er toch niet van
Dat valt dus tegen. Lekker gemakkelijk ontbijten met mueslirepen wordt steeds populairder, sommige worden zelfs al verkocht als ‘ontbijtreep’. Ontbijtrepen zijn net als andere mueslirepen behoorlijk zoet. Dat vinden we ’s morgens extra lekker omdat ons lichaam na een nacht vasten behoefte heeft aan koolhydraten. Maar door al die suiker krijg je snel weer trek en red je het vaak niet met één reep. Of twee. Of drie. Nota bene het merk ‘Doctor’s Orders’ adviseert om te ontbijten met één van hun repen en een glas water. Na zo’n karige zoete reep (142 calorieën) heb je in een mum van tijd weer trek, heel fijn voor Doctor’s Orders, want voor een pakje van 3 stuks betaal je € 2,25. Dan vult een bruine boterham met kaas en margarine (190 kcal) of met pindakaas (140 kcal) een stuk beter en levert aanmerkelijk meer voedingsstoffen en vitamines. Zeker als je er nog een banaan (120 kcal) of sinaasappel (45 kcal) bij doet voor het zoet en de vitamine C en een glas halfvolle melk of bakje yoghurt (ca. 120 kcal). Dat is een goed ontbijt, vindt het Voedingscentrum, met tussen de 300 tot 400 kcal. En een stuk goedkoper.
Hoe zit het met de gezonde vitamines in mueslirepen?
De vitamines die op de verpakking staan, zijn toegevoegd. Redelijk onzinnig, want B-vitamines, ijzer en vitamine E zitten van nature ook in volkorengranen, gedroogd fruit en noten. Ook toegevoegde vitamine B12 is lariekoek. B12 zit voldoende in vlees, zuivel, ei en vis. Wat juist mist is jodium, een behoorlijk belangrijk stofje. Brood is onze grootste jodiumleverancier.
Is er dan niet één gezonde mueslireep?
De beste mueslirepen zijn die zonder allerlei extra toevoegingen en met zo min mogelijk suiker. De beste in de supermarkt zijn de Noten & Granen Repen Amandel & Havermout van Bolletje, met 8,5 procent suiker, 19 procent voornamelijk onverzadigd vet en 24 procent vezels. Maar met bijna 170 kcal per reep moet je er ook daar niet te veel van eten.