Vliegende gasten in je tuin

Tuinexpert en vogelaar Thea Seinen maakte van haar stadstuin een vogelparadijs. Met nestkasten, schuilgelegenheid, een bessenbosje en genoeg voer en water. Er is altijd wat te beleven, van het uitvliegen van de jonge mezen tot de merel die hoog in een boom zit te zingen.

Voor mij begint het voorjaar als de zanglijster en de merel me wakker zingen. Ik kijk met enorm plezier naar het geflirt tussen de mannetjes en vrouwtjes en het af en aan vliegen met allerlei nestmateriaal voor de bouw en de bekleding van de nesten. En dan komt de dag waarop de jonge mezen voor het eerst de nestkast verlaten en nog wat onbeholpen door de tuin fladderen; je kan me niet gelukkiger krijgen.

Vogels zijn trouwens ook nuttig in je tuin, want ze vangen massa’s schadelijke insecten en slakken. Eind februari, begin maart hebben ze het druk met het vinden van een partner, het bouwen van een nest en het voeren van de jongen. In mijn voor- en achtertuin nemen vogelparen hun intrek in de nestkasten of ze bouwen een nest in de bomen en struiken.

Wil je ook (meer) vogels in de tuin?

Hang dan zo snel mogelijk een of meer nestkasten op. Het liefst al in de herfst omdat de nestkastjes ideaal zijn als winterverblijf. De vorm, de afmetingen en de vliegopening bepalen voor welke vogelsoort de nestkast geschikt is. Een koolmees zal het nooit lukken om in de kast voor pimpelmezen te kruipen. Dat past gewoon niet, hij is te groot voor de vliegopening met een doorsnee van 28 mm. Bij een kast met een vliegopening van 32 mm lukt het wel.

De roodborst en de merel willen graag een halfopen kast. Huismussen nestelen graag zo dicht mogelijk bij elkaar. Daarom telt een mussennestflat meerdere ‘appartementen’. Merel, zanglijster, heggenmus en winterkoning bouwen hun nesten ook in klimop, bomen en struiken. Het nestje van de heggenmus zit altijd heel goed verstopt. Ik heb heggenmussen in mijn tuin, maar ben hun nestjes nog nooit tegengekomen. De merel doet niet moeilijk. Er zijn gevallen bekend die gewoon in een bloembak nestelen, tussen de violen en de petunia’s.

Nu bomen, struiken en hagen planten

Bomen, struiken en hagen kun je nu planten. Maak de plek onkruidvrij. Zet de planten in een emmer water zodat de kluit kletsnat wordt. Graaf ondertussen een ruim plantgat of een geul voor de haag. Stort op de bodem een laag potgrond. Houd de planten rechtovereind en vul de ruimte rondom op met potgrond en druk met de voet aan. Geef zeker de eerste twee weken een flinke hoeveelheid water. Geef hagen in het voor- en najaar een portie organische haagmeststof.

Roodborst en merel willen graag een halfopen kast. Huismussen nestelen graag zo dicht mogelijk bij elkaar in een mussenflat

Zo hang je een nestkast op

  • Kies een rustige plek en hang de kast niet in de volle zon. Daar wordt het te warm voor de vogels. Richt de vliegopening naar het noordoosten. De kans op inregenen is aan die kant het kleinst.

  • Zorg voor een vrije aanvliegroute. Hang de kast zo goed op dat hij muurvast zit en niet gaat slingeren in de wind.

  • Kies een plek waar de kat niet met zijn pootje naar de jongen in de kast kan hengelen.

  • Komen er ook bonte spechten in je tuin? Breng dan rond het vlieggat een metalen plaatje aan, zodat de specht niet in het hout kan hakken en eieren of jongen rooft.

Bloesem en smulbessen

De merel, zanglijster, koperwiek, kramsvogel en spreeuw zijn dol op bessen. Ben je toch van plan om in het voorjaar een boom of heester te planten, kies dan meidoorn (Crataegus), lijsterbes (Sorbus), vuurdoorn (Pyracantha), sleedoorn of krentenboompje (Amelanchier). Bloesem is elk voorjaar jouw beloning, de vogels zullen later in het jaar smullen van de bessen.

  • TIP

    Meidoorn is ook geschikt voor een mooie, dichte haag.

  • TIP

    Via de webcams van beleefdelente.nl kun je elk jaar vanaf ongeveer eind februari het liefdes- en gezinsleven van de vogels op hun nest en in de nestkasten op de voet te volgen.

Multifunctionele klimop

Klimop (Hedera) hoort eigenlijk in elke tuin. Tussen het groen is het goed nestelen en slapen. Bij mij in de tuin nestelt elk voorjaar een paartje merels in de klimop tegen de schutting. De klimop heeft meer voordelen. De late bloei is ideaal voor vlinders en bijen. De bessen zijn pas in het voorjaar geschikt voor vogelconsumptie en dat is op een moment dat alle andere bessen al op zijn.

Met een ‘kant-en-klare klimophaag’ plant je razendsnel een groene omheining. De haag bestaat uit met klimop begroeide panelen die aaneengeschakeld kunnen worden onder andere te bestellen via kantenklaarhagen.nl

Vogelvoer zonder ambrosiazaad graag

De vogels kun je vrijwel het hele jaar voeren. Tijdens de broedtijd zullen de vogels blij zijn met meelwormen. Serveer alleen strooi- en silovoer dat vrij is van ambrosia-zaad. Door het steeds milder wordende klimaat kiemen de zaden van Ambrosia en ontwikkelen ze zich tot planten die het hele jaar door hevige hooikoorts veroorzaken. Gegarandeerd Ambrosia-vrij voer is verkrijgbaar via vivara.nl en de webshop van de Vogelbescherming, vogelbescherming.nl

Handige sites

Vogelbescherming.nl, met portretten van tuinvogels, tips en lijstjes voor een vogelvriendelijke tuin, werkbeschrijving voor het maken van een nestkast, lijstjes met bessenstruiken voor de vogels en een webshop met nestkasten en vogelvoer.

Vivara.nl, webshop voor allerlei soorten nestkasten, vogelvoer, vogelbadjes, vogelvoerhuizen, silo’s en korven.

Lees ook deze bijlage
Dit is een bijlage van:
Lees meer over: Leuke dingen doen

Registreer nu bij RADAR+

RADAR+ biedt waardevolle tips om gezond te blijven van lijf & geest! Maak nu een gratis account aan en lees meteen meer!

Registreer nu