Hoeveel pensioen krijg ik straks?

Wat staat er eigenlijk in de nieuwe pensioenwet? Krijg je straks meer of minder pensioen? Moet je meer of minder premie gaan betalen? En wanneer ga je iets merken van de nieuwe afspraken?

Hoeveel pensioen krijg je later? Dat is wat je wilt weten. Die vraag is lastig te beantwoorden. Als straks de nieuwe spelregels van het pensioenakkoord gelden, misschien nog wel lastiger dan nu. Nu is het zo dat je een toezegging krijgt. Elke maand wordt er pensioenpremie ingehouden op je loon (de werkgever betaalt ook mee) en in ruil daarvoor bouw je elk jaar een bepaald percentage op aan pensioen. Zo kan het pensioenfonds uitrekenen hoe jij er aan het einde van de rit voorstaat. Straks is die toezegging er niet meer. Je pensioen gaat meebewegen met de beurs. Als de koersen omhoog gaan, stijgt je pensioen mee. Gaan de koersen omlaag? Dan daalt je pensioen.

Je pensioen is straks niet zeker (maar nu ook niet)

Dat klinkt onzeker. En dat is het ook. Maar in werkelijkheid is je pensioen nu ook onzeker. Nu moeten pensioenfondsen rekenen met een dekkingsgraad. Dat is de verhouding tussen hun bezittingen en hun verplichtingen: de pensioenen die ze nu en in de toekomst moeten uitkeren. Als de bezittingen en de verplichtingen precies even groot zijn, is de dekkingsgraad 100 procent. Dat is te laag, want wettelijk moeten pensioenfondsen een buffer hebben om tegenvallers op te vangen.

Lage dekkingsgraad

Momenteel is de dekkingsgraad laag en dat is grotendeels het gevolg van de lage rente. Pensioenfondsen moeten hun verplichtingen berekenen op basis van de rente. Stel dat je volgend jaar € 100 moet hebben (je verplichting) en de rente is 4 procent. Dan zou het vanzelf goed komen als je nu ruim € 96 zou hebben. Maar de rente is zo ongeveer 0 procent, dus je moet nu die € 100 al hebben. Doordat de meeste pensioenfondsen al minstens tien jaar een lage dekkingsgraad hebben, zijn de pensioenen al jaren niet meegestegen met de lonen of de prijzen.

Pensioenen kunnen eerder stijgen maar ook eerder dalen

De nieuwe spelregels maken korte metten met de dekkingsgraad. En met de pensioentoezegging. Kort door de bocht betaal je straks net als nu premie – de werkgever blijft net als nu meebetalen – maar je pensioen zal afhangen van de beleggingsresultaten. De verwachting is dat pensioenen daardoor eerder kunnen stijgen, maar ook eerder kunnen dalen.

Een pensioen dat afhangt van beleggingsresultaten klinkt spannend, maar zo wild is het nu ook weer niet. Je pensioenpot (jouw stukje in het grote geheel) wordt persoonlijker; naarmate je pensioenleeftijd dichterbij komt, gaat het pensioenfonds voor jou voorzichtiger beleggen. Als je ouder bent is er immers minder tijd om te herstellen van een flinke klap op de beurs. Bovendien moeten pensioenfondsen ook in het nieuwe stelsel een buffer aanhouden – de solidariteitsbuffer – om schokken te dempen.

De pensioenopbouw wordt eerlijker

Een ander groot verschil is dat de pensioenopbouw eerlijker wordt. Nu krijgen jongeren voor hun premie evenveel pensioen als ouderen. Daardoor betalen jongeren eigenlijk te veel premie, want hun premie kan nog jarenlang renderen. Ouderen betalen te weinig. Het omslagpunt ligt rond je 45ste. Vanaf dat moment krijg je veel pensioen voor je geld. Vroeger was dat geen probleem. Als je je hele werkende leven bij een pensioenfonds zat, was de uitkomst eerlijk. Dat is allang niet meer zo, mensen wisselen vaker van baan. Denk alleen maar aan al die werknemers die na hun 45e al dan niet gedwongen zzp’er worden. Straks wordt die ongelijkheid rechtgetrokken.
Pensioenfondsen moeten de nieuwe regels tussen 2022 en 2026 invoeren. Die tijd hebben ze nodig, want een eerlijke overgang van het oude systeem naar het nieuwe vraagt nog veel rekenwerk.

Wil je weten hoeveel pensioen en aow je na je pensioen bij benadering krijgt? Ga naar mijnpensioenoverzicht.nl en log in met je DigiD.

Dit artikel werd geactualiseerd op 27 december 2022.